آیا آبسه دندان عصب کشی شده اتفاقی طبیعی است یا نه؟
آبسه دندان یک مشکل شایع است که ممکن است پس از عصب کشی دندان به وجود آید. این موضوع می‌تواند منجر به درد و عفونت شود و نیاز به درمان فوری دارد. اما خبر خوب این است که درمان مناسب توسط متخصص عصب کشی انجام میشود. درد و تورم باید در عرض چند روز شروع به فروکش کند و گاهی اوقات ممکن است آبسه برای چند روز در طول روند بهبودی تخلیه شود. در موارد نادری پس از درمان ریشه ممکن است پدیده آبسه دندان عصب کشی شده رخ دهد. هدف اصلی، درمان ریشه حذف عفونت و کاهش فشار است؛ ولی بااین‌حال، دلیل آبسه دندان متعدد و متفاوت است. در این مقاله این دلایل و مدل صحیح رسیدگی به آبسه دندان را توضیح می‌دهیم با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
علت آبسه دندان بعد از عصب کشی چیست؟
درمان ریشه یا همان عصب کشی و نیز جراحی اندودانتیک، معمولاً به دلیل عفونت داخل یا اطراف ریشه دندان رخ می‌دهد. علت اصلی این عفونت می‌تواند نفوذ مواد ریز شده باقیمانده عصب در هنگام عصب کشی به نوک ریشه دندان و داخل بافت دور دندان باشد. این مواد باکتریایی هستند و می‌توانند باعث تشکیل آبسه و عفونت شوند درصورتی‌که مقاومت بدن مناسب باشد، سریعاً این مواد جذب و درد و عفونت برطرف خواهد شد. عوامل دیگری مانند ترک‌خوردگی قسمتی از ترمیم دندان نیز می‌توانند علت باشند.اما به‌طورکلی علت آبسه دندان موارد زیر است:
- ♦حذف ناقص عفونت: اگر درمان ریشه تمام عفونت را به طور کامل خارج نکند، ممکن است آبسه به‌درستی بهبود نیابد و علت، ریشه دندان عصب کشی شده باشد. در چنین مواردی، انجام مجدد درمان ریشه یا یک روش جراحی به نام آپیکوکتومی ممکن است برای بهبود دائمی آبسه و بازیابی سلامت دندان ضروری باشد.
- ♦عفونت مجدد: اگر چه رایج نیست؛ اما دندان همچنان می‌تواند بعد از عمل ریشه عفونی شود. اگر در طول درمان، باکتری وارد دندان و بافت نرم شود، در بافت نرم دندان سوراخ جزئی ایجاد شود، یا درمان ریشه اولیه کافی نبوده باشد، این اتفاق می‌افتد. در این موارد، به علت آبسه دندان نیاز به درمان مجدد تخلیه ناحیه متورم یا جراحی آپیکال است.
- ♦مراجعه دیرهنگام : می‌تواند به دلیل مراقبت ناکافی از دندان عصب کشی شده یا مراجعه دیرهنگام به پزشک برای برداشتن پانسمان و پر کردن دندان اتفاق بیفتد.
- ♦آناتومی پیچیده کانال ریشه: برخی از دندان‌ها دارای سیستم کانال ریشه پیچیده‌ای هستند که می‌تواند تمیزکردن کامل و آب‌بندی کانال‌ها را در طول درمان اولیه دشوار کند. اگر عفونت ادامه یابد یا به دلیل مناطق ناشناخته عفونت، مهروموم ناکافی، یا پرکردن بیش از حد، دوباره عود کند ممکن است آبسه دندان به وجود آید و درمان اضافی لازم باشد.
- ♦تأخیر در گذاشتن روکش دندان: بعد از کانال ریشه، قراردادن روکش دندانی روی دندان برای کمک به محکم و سالم ماندن آن بسیار مهم است. اگر روکش به‌موقع قرار داده نشود، ممکن است دلیل آبسه همین مورد باشد.
یادآوری می‌کنیم که اگر علائم دائمی یا عودکننده یک آبسه مانند درد، تورم یا وجود چرک را تجربه کردید، ضروری است برای ارزیابی بیشتر و درمان مناسب با دندانپزشک یا متخصص ریشه خود تماس بگیرید. اگر نمی‌دانید آبسه دندان چه شکلی است در ادامه با ما همراه باشید.
آبسه دندان عصب کشی شده چه شکلی است؟
آبسه ریشه دندان به معنای جمع‌شدن چرک و عفونت در آن ناحیه است. پس آبسه همان عفونت است؛ اما عامل عفونت لزوماً در محل آبسه نیست. دانستن این نکته ضروری است که با فهمیدن علت آبسه دندان بعد از عصب کشی باید درمان خاص آن علت را انجام دهید.
علایم و نشانه آبسه دندان
علائم و نشانه‌ها شامل موارد زیر است:
- ♦درد
- ♦بی خوابی
- ♦تب
- ♦مزه بد در دهان
- ♦حساسیت زیاد به نوشیدنی یا غذای گرم و سرد
- ♦مشکل بلعیدن غذا
- ♦تریسموس که یعنی دهان را سخت باز و بسته کنید.
یادتان باشد که وقتی آبسه را تشخیص دادید باید سریع به پزشک مراجعه کنید.
هر درد و التهابی نشانه آبسه دندان است؟
علائمی که می‌توانند نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه دندان باشند عبارت‌اند از:
- ♦درد مداوم: پس از عمل عصب کشی، ممکن است کمی ناراحتی و درد در لثه یا دندان احساس کنید که معمولاً به داروهای مسکن جواب می‌دهد. اگر این درد بسیار شدید بود یا بیش از چند روز طول بکشد، ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه باشد.
- ♦حساسیت نسبت به سرما و گرما: اگر دندان شما بعد از عمل عصب کشی نسبت به سرما، گرما و مواد خوراکی که خاصیت اسیدی دارند، حساس باشد ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه باشد.
- ♦ورم و درد هنگام غذاخوردن: اگر دندان شما بعد از عمل عصب کشی ورم کرد یا در هنگام غذاخوردن درد داشته باشد، ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه باشد.
درصورتی‌که شما هر یک از این علائم را تجربه کردید، باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید؛ اما آیا وجود درد شدید پس از عمل عصب کشی همیشه نشان‌دهنده عفونت یا آبسه است؟ درد شدید پس از عمل عصب کشی ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه باشد، اما همیشه این‌گونه نیست. در بسیاری از موارد احساس کمی درد و حساسیت پس از عمل عصب کشی عادی است و معمولاً بعد از چند روز کاهش می‌یابد. اگر شما درد شدید یا مداوم دارید یا هر یک از علائم فوق را تجربه می‌کنید باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. درد شدید ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل جدی باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
مراحل درمان آبسه دندان بعد از عصب کشی
رادیولوژی و تصویربرداری اشعه X در شناسایی مشکلات دندانی مانند عفونت‌ها بعد از عصب کشی کاربرد دارد. تصاویر رادیولوژی می‌توانند به شما در تشخیص کمک کنند. اشعه ایکس به شکل زیر به تشخیص آبسه در دندان کمک می‌کند:
- ♦تشخیص عفونت: اشعه ایکس قادر به نمایش تصاویر دندان و بافت‌های اطراف آن است. اگر در داخل دندان یا در بافت‌های اطراف آن عفونتی وجود داشته باشد، اشعه ایکس می‌تواند نمایش‌دهنده این عفونت باشد. آبسه به‌عنوان یک ناحیه پوشانده با مایعات و التهاب معمولاً در این تصاویر قابل‌تشخیص است.
- ♦مشاهده تغییرات ساختاری: در برخی موارد، آبسه می‌تواند تغییرات ساختاری در دندان ایجاد کند. اشعه ایکس ممکن است نشان‌دهنده تغییراتی مانند تورم ضخامت دیواره دندان یا تغییر در شکل و اندازه دندان باشد که این تغییرات نشان‌دهنده وجود آبسه هستند.
- ♦تعیین موقعیت و اندازه: اشعه ایکس به دندانپزشک کمک می‌کند تا موقعیت و اندازه آبسه را بررسی کند. این اطلاعات می‌تواند در برنامه‌ریزی درمان و تصمیم‌گیری در مورد اقدامات درمانی مورداستفاده قرار گیرد.
همچنین استفاده از برخی از اسانس‌ها و روغن‌های گیاهی می‌تواند در درمان خانگی آبسه دندان کمک کننده است، اما باید بادقت و طبق دستورات استفاده شوند. این اسانس‌ها می‌توانند شامل پونه کوهی، میخک، آویشن باشند.
آیا آبسه دندان بعد از عصب کشی معمول است یا نادر؟
نادر نیست، اما به‌عنوان یک حالت معمول هم نمی‌توان آن را در نظر گرفت. یکی از دلایل این موضوع این است که اگر عصب کشی به‌درستی انجام نشده باشد، باکتری‌ها ممکن است در داخل دندان باقی بمانند و آبسه ایجاد کنند؛ بنابراین، اگر پس از عصب کشی دندانی آبسه ایجاد شود این ممکن است نشان دهد که عملیات عصب کشی به‌درستی انجام نشده است. به‌طورکلی مراقبت‌های مناسب بعد از عصب کشی می‌تواند کمک کند تا از آبسه‌های بعدی جلوگیری شود. در نظر داشته باشید که درد و التهاب ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت یا آبسه باشد. به‌هرحال اگر آبسه دندان ایجاد شود، باید هر چه زودتر درمان شود؛ زیرا در صورت عدم درمان و یا تأخیر درمان، عفونت شدیدتر شده و منجر به تخریب بافت استخوانی دندان میشود.
نکات کلی مراقبت خاص برای جلوگیری از آبسه دندان
مراقبت‌های مفیدی پس از عمل عصب کشی می‌تواند به جلوگیری از ابسه کمک کند. برخی از این مراقبت‌ها عبارت‌اند از:
- ♦مسواک‌زدن صحیح: توصیه ما دو روز مسواک‌نزدن بعد از عصب کشی است. این کمک می‌کند تا ناحیه درمان شده فرصتی برای بازیابی داشته باشد و از آبسه ریشه دندان عصب کشی شده جلوگیری شود.
- ♦اجتناب از خوردن غذاهای سخت: پس از عمل عصب کشی باید از خوردن غذاهای سخت یا نیش‌زدن به آجیل و میوه‌های سخت اجتناب کنید تا فشار زیادی به دندان درمان شده وارد نشود و باعث آسیب‌دیدگی دوباره نشود .
- ♦مراجعه به دندانپزشک در صورت درد مداوم: اگر درد شما بعد از چند روز کاهش نیافت به پزشک مراجعه کنید چرا که شاید نشانه آبسه باشد.
با انجام این مراقبت‌ها، می‌توانید به جلوگیری از ایجاد آبسه در دندان عصب کشی شده کمک کنید. بااین‌حال، برای اطمینان از سلامت دندان‌های خود، بهتر است که به طور منظم برای معاینات دندانپزشکی مراجعه کنید. استفاده از گیاه‌های درمانی به درمان آبسه دندان کمکی می‌کند؟ بعد از درمان آبسه دندان ، ممکن است برخی از مواد خاص را استفاده کنید تا به‌سلامت دهان و دندان کمک کنید. برخی از این مواد عبارت‌اند از:
- ♦عصاره نعناع: عصاره نعناع می‌تواند به کاهش درد دندان کمک کند. نحوه استفاده آن نیز مانند دیگر محلول‌های دندانی و مراقبت از لثه است و به کمک مالش باعث التیام خواهد شد.
- ♦گیاه اکیناسه: اکیناسه یک گیاه دارویی است که می‌تواند به کاهش علائم جانبی مانند درد و ورم در دندان کمک کند. به‌عنوان یک نکته مهم، قبل از استفاده از هر گونه مواد خاص همیشه باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
برای درمان آبسه دندان عصب کشی به چه متخصصی مراجعه کنم؟ یک سؤالی که برایتان ممکن است ایجاد شود این است که در صورت وجود آبسه دندان، نیاز به مراجعه به یک متخصص دیگر (مثلاً جراح دهان و فک) به جز متخصص درمان ریشه دارم؟
درصورتی‌که پس از عمل عصب کشی آبسه ایجاد شود ، ابتدا باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید. دندانپزشک ممکن است تصمیم بگیرد که خود به درمان آبسه بپردازد یا به یک متخصص ارجاع دهد. متخصصی که معمولاً به درمان آبسه‌های دندانی می‌پردازد، یک متخصص در رشته اندودانتیکس (دندانپزشک عصب کشی) است. تصمیم نهایی در موردنیاز به مراجعه به متخصص یا جراح بر اساس شدت و میزان عفونت دارد.
درصورتی‌که آبسه ایجاد شود پس از عمل عصب کشی، ابتدا باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید. دندانپزشک ممکن است تصمیم بگیرد که خود به درمان آبسه بپردازد یا به یک متخصص ارجاع دهد. در بعضی موارد نادر، ممکن است نیاز به مراجعه به یک جراح دهان و فک باشد مخصوصاً اگر عفونت به بافت‌های اطراف دندان یا استخوان فک انتشاریافته باشد.
بااین‌حال تصمیم نهایی در موردنیاز به مراجعه به یک جراح دهان و فک باید توسط دندانپزشک گرفته شود. دندانپزشک بر اساس شدت عفونت، میزان پیشرفت آبسه و وضعیت کلی سلامت دهان و دندان بیمار، تصمیم می‌گیرد که آیا نیاز به مراجعه به یک جراح دهان و فک وجود دارد یا خیر.
چه مراقبت‌های خاصی باید بعد از درمان آبسه دندان توسط جراح دهان و فک انجام دهم؟
پس از درمان آبسه توسط جراح دهان و فک، برخی از مراقبت‌های خاصی باید انجام شود تا به‌سلامت کامل دهان و دندان کمک کنید. این مراقبت‌ها عبارت‌اند از:
- ♦مراقبت از سلامت دهان: پس از درمان آبسه، ممکن است نیاز به مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی‌های منظم داشته باشد تا مطمئن شوید که هیچ مشکل دیگری وجود ندارد.
- ♦مراقبت از غذا و آب: بعد از درمان آبسه، ممکن است برای درمان ورم و قرمزی در لثه، تغذیه خاصی نیاز داشته باشید. به‌عنوان‌مثال ممکن است توصیه شود که تغذیه شما شامل غذاهای سالم و مقوی باشد و آب مصرفی تان را کاهش دهید.
- ♦استفاده از داروهای مخصوص: در برخی موارد، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای مخصوص برای کاهش علائم جانبی مانند درد و ورم و قرمزی در لثه داشته باشید. به‌عنوان‌مثال، ممکن است دارویی برای کاهش درد و ورم و قرمزی در لثه مصرف شود.
اگر بخواهیم خلاصه کنیم باید بگوییم آبسه دندان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود از جمله عفونت، التهاب یا ترشح مواد به داخل دندان. اگر آبسه دندان ایجاد شده است، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده و درمان مناسب انجام شود. در اینجا چند مرحله کلی درمان آبسه دندان پس از عصب کشی آورده شده است:
- ♦مشاوره با دندانپزشک: ابتدا باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت دندانتان را ارزیابی کند و درباره آبسه دندان به شما توضیح دهد. دندانپزشک ممکن است تصویربرداری (X-ray) انجام دهد تا به عمق مشکل را بررسی کند.
- ♦درمان التهاب: اگر آبسه دندان ناشی از یک التهاب باشد، دندانپزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی یا آنتی‌بیوتیکی تجویز کند تا التهاب را کنترل کرده و درمان کند.
- ♦تخلیه آبسه: در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است آبسه را بازکرده و محتوای آن را تخلیه کند. این اقدام ممکن است باعث کاهش فشار و درد شود.
- ♦درمان جذب مجدد دندان: در مواردی که دندان دچار عفونت شده است و قابلیت جذب ندارد، ممکن است دندانپزشک تصمیم به درمان جذب مجدد دندان (مثلاً با استفاده از دندان‌مصنوعی یا عمل جذب مجدد دندان) بگیرد.
- ♦مراقبت و نگهداری: پس از درمان باید دندان‌ها را بادقت نگهداری کنید. به دندانپزشک خود مراجعه منظم داشته و همیشه به دستورات او عمل کنید.
مهم‌ترین نکته این است که نباید تأخیر کرد و به دندانپزشک بروید تا وضعیت دندان خود را ارزیابی و درمان مناسب را شروع کنید. ترکیبی از داروها و روش‌های درمانی مختلف ممکن است بر اساس وضعیت شما نیاز باشد.
سخن پایانی
در این مقاله درباره آبسه دندان عصب کشی شده و علت آن صحبت کردیم. حالا می‌دانیم که به دلایل خاص که ممکن است از جانب دندانپزشکی حین عمل ریشه رخ دهد یا تعلل و تأخیر در مراجعه آبسه بعد از عصب کشی دندان رخ دهد. اما آبسه و عفونت را باید جدی بگیرید و هر چه زودتر به متخصص این کار رجوع کنید. پس از آگاهی از اطلاعات داده شده درمان را جدی بگیرید و با آگاهی از خطر عفونت و نفوذ آن به استخوان فک هر چه زودتر از نظر و ویزیت دندانپزشک کاربلد و منصف کمک بگیرید. پزشکان حاذق و مجرب در مجموعه ما می‌توانند شما را در تشخیص و درمان دقیق بیماری‌تان و جلوگیری از وقوع عواقب ناگوار مشکلتان یاری دهند؛ بنابراین دراسرع وقت به مراکز درمانی موردنظر مراجعه کنید.