هر آنچه که باید درباره شکستن دندان عصب کشی شده بدانید
اگر شکستگی دندان همراه با درد باشد، حتماً باید جدی گرفته شود. درمان دندانشکسته یا ترکخورده بسته به میزان و شدت آسیب، متفاوت است و در چنین شرایطی دندانپزشک از روشهای مختلف مانند روکش کردن دندان، ترمیم با کامپوزیت و یا گاهی استفاده از آمالگام بهره میبرند. اکثر افراد بر این باورند که استفاده از روشهایی چون عصبکشی و ترمیم دندان آسیبدیده یا عفونیشده از شکستگی دندانها جلوگیری میکند. ولی باید گفت که شکستن دندان عصب کشی شده بهویژه دندانهای روکش نشده، امری رایج است و اکثر بیماران از این قضیه گلهمند هستند؛ طبق نظر متخصص عصب کشی به این عارضه سندروم دندان ترکخورده میگویند.
آنچه در این مقاله می خوانید:
چرایی شکستگی دندان عصب کشی شده
دندانها از ریشه تشکیل شدهاند و یکی از وظایف ریشه نگهداری از دندان و اتصال دندان به لثه و فک است. وقتی پوسیدگی و عفونت دندان به پالپ میرسد، انجام عمل ترمیمکننده محتمل به نظر میرسد. عمل ترمیمکنندگی با وجود عوارض و مشکلاتی از جمله خردشدن دندان ترمیم شده، یکی از شایعترین نوع درمانها برای بهبود دندان آسیبدیده است.
دندانپزشکان با کمک از این روش و با ایجاد حفره، به ریشه دندان دسترسی پیدا کرده و سپس کانال دندان را از مواد آلوده پاکسازی و آن را ضدعفونی میکنند. پس از ضدعفونی، حفره ایجادشده با مواد مناسب پر میشود. این اقدام از دندان درد جلوگیری کرده و پس از چند روز قطع میشود.
انجام عمل ترمیمکننده معمولاً تنها در یک جلسه انجام میشود، اما به دلیل حساسیت دندان بدون پالپ، شکننده بودن دیوارههای آن و محافظت از دندان و تاج آن، به بیماران توصیه میشود که برای تکمیل فرایند درمان، یک روز دیگر به کلینیک جهت نصب روکش مراجعه کنند.
دندانپزشک درواقع با نصب تاج مصنوعی دندان را ترمیم میکند تا از شکستن دیواره دندان ترمیمشده ممانعت کند. بهطور معمول شکستگی یا آسیبدیدگی دندانهای دائمی و طبیعی بهوضوح قابلتشخیص است، اما دندان ریشهدرمانی شده را مگر در موارد بسیار محدود نمیتوان با چشم معمولی تشخیص داد.
در شرایط عادی شکستگی دندان ترمیم شده بسیار ظریف و کوچک هستند و دندانپزشکان برای تشخیص آن از عکسبرداری استفاده میکنند. گاهی نیز فرد با زبان زدن به دندان میتواند میزان ترکخوردگی و شکستگی آن را تشخیص دهد یا احساس کند.
گاهی نیز ممکن است شخص هنگام گاززدن چیزی یا خوردن برخی غذاها احساس درد یا فشار کند که این درد نشانه شکستن تاج دندان عصبکشی شده است.
در برخی از موارد خردشدن دندان ریشهدرمانی شده زیر خط لثه ایجاد میشود، چراکه دندانهای ترمیمشده ضعیفتر از دندانهای سالم هستند.
یکی از دلایل وقوع چنین پیامدی، نوع درمان و مواد استفاده شده برای پرکردن دندانهاست؛ بنابراین بهتر است که برای جلوگیری از شکستن تاج دندان عصب کشی شده از همان ابتدا به کلینیکهای معتبر مراجعه کنید و مطمئن شوید که دندانپزشک و متخصص درمان ریشه مهارت کافی را دارد.
یکی دیگر از دلایل خردشدن دندان ریشهدرمانی شده عدم خونرسانی درست است. اگر خونرسانی درست انجام نشود، دندان بهمرورزمان مرده و از درون شکسته میشود. پس باید تأکید کرد که هر زمان متوجه شکستن دندان عصب کشی شده، شدید باید بهسرعت نزد دندانپزشک خود بروید تا ترکخوردگی بیشتر نشود. در برخی از موارد، دندانپزشک برای تشخیص بهتر از نور خاص و فیبر نوری استفاده میکنند.
فراموش نکنید که چگونگی درمان دندان ترکخورده و شکستگی دندان عصبکشی شده از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا بهکارگیری درمان مناسب میتواند به تسکین درد و کنترل عوارض احتمالی کمک کند و مانع پیشرفت ترکخوردگی یا شکستگی دندان شود.
علل اصلی خردشدن دندان ریشهدرمانی شده:
- ♦دندانقروچه و فشردن بیش از حد دندان (براکسیسم)
- ♦جویدن مواد سفت
- ♦پیری و تضعیف ساختار دندان
- ♦ضربه یا آسیب مانند تصادف یا سقوط
- ♦پرکردن دندان
دلایل شکستن دیواره دندان عصب کشی شده
- ♦ضعف دندانها: دندانها پس از عمل ترمیم ضعیفتر از دیگر دندانها میشوند. در نتیجه، ممکن است در برابر فشار و ضربه آسیبپذیر و شکسته شوند.
- ♦ترکهای دندانی: ترکهای دندانی ممکن است باعث شکستگی دندان ترمیم شده شوند. در برخی موارد، این ترکها ممکن است زیر خط لثه ایجاد شوند و با انجام هر نوع درمانی، مستعد شکستگی شوند.
- ♦شکستگی ریشه دندان: در بعضی موارد، شکستگی ریشه دندان نیز ممکن است به دلیل شکستن دیواره دندان ترمیم شده رخ دهد.
در اینجا باید گفت که شکسته شدن دندان عصب کشی شده در کودکان نیز محتمل است و برای جلوگیری از خردشدن دندان ریشهدرمانی شده در کودکان نیز بهتر است از مصرف مواد غذایی سفت و سخت و نوشیدنیهای داغ خودداری کنید.
همچنین، در صورت شکستن دندان کودکانتان بهتر است سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید تا پس از بررسی علت شکستگی دندان ترمیم شده، درمان مناسب را تجویز شود.
علائم رایجی که باعث شکستگی دندان عصب کشی شده، میشوند شامل موارد زیر است:
- ♦درد شدید دندانهای خلفی قبل یا بعد از جویدن یا گاز زدن چیزی
- ♦حساسیت به مواد سرد، گرم یا شیرین
- ♦درد تصادفی در دندان آسیبدیده
- ♦تورم لثه در اطراف دندان آسیبدیده
عمر دندان عصب کشی شده چقدر است؟
عمر دندان ریشهدرمانی شده بر اساس عوامل مختلفی مانند سن و سلامت بیمار، کیفیت درمان، عفونت و میزان خرابی دندان، مراقبتهای پس از ترمیمکننده و مداراکردن با دندان متفاوت است.
همچنین هیچ دندانپزشکی نمیتواند طول عمر دندان ترمیم شده را بهصورت صد درصد تضمین کند و بگوید که بیمار هرگز با خردشدن دندان ریشهدرمانی شده مواجه نمیشود؛ اما با مراقبتهای لازم و مداراکردن با دندان، احتمال موفقیت عصب کشی افزایش مییابد.
در برخی موارد، دندان ترمیم شده ممکن است تا 10 سال یا بیشتر هم عمر کند؛ درعینحال ممکن است بعد از چند ماه یا حتی چند هفته، درد و عفونت بازگردد و بیمار نیاز به ترمیم مجدد یا جراحی داشته باشد.
عواملی که میتوانند بر عمر دندان ریشهدرمانی شده تأثیر بگذارند، عبارتاند از:
- ♦شدت عفونت
- ♦کیفیت عصب کشی
- ♦جنس دندان
- ♦نوع روکش و کیفیت مواد استفاده شده
- ♦چگونگی رعایت بهداشت دهان و دندان
- ♦نوع روش درمانی برای کاهش درد
درمان دندان عصب کشی شده
درمان شکستگی دندان ترمیم شده به میزان آسیب آن وابسته است. برای تشخیص شدت شکستگی دندان ترمیم شده ممکن است پزشک از شما بخواهد که بار دیگر از دندان خود عکسبرداری کنید. اگر خردشدن دندان ترمیمشده معلوم باشد، پزشک از تاج مصنوعی استفاده کرده، آن را ترمیم میکند.
اما اگر شکستگی دندان ترمیم شده شدید باشد و یا ترکهای متعددی به وجود آمده باشد، شاید تنها راه کشیدن دندان ریشهدرمانی شده باشد.
یکی دیگر از راههای ترمیم دندان، استفاده از کامپوزیت دندان است. ازنظر دندانپزشکان کامپوزیت یکی از جدیدترین روشهای محبوب در دنیای کنونی است.
از مزایای این روش میتوان به همرنگ بودن کامپوزیت با دندانها اشاره کرد که معمولاً از این روش برای دندانهای جلو بیشتر استفاده میشود.
از سوی دیگر، اگر شکستن دیواره دندان ترمیم شده عمیق بود و دندانپزشک مجبور شد، دندان را بکشد، با استفاده از ایمپلنت دندانی یا پل دندان یا نصب دندانمصنوعی میتوانید از لثهها و فک خود مراقبت کنید.
فراموش نکنید که جای خالی دندان پس از گذشت مدت زمانی نهچندان طولانی میتواند باعث عفونی شدن دندانهای کناری یا لثهها شود.
هزینه درمان و ترمیم دندان عصب کشی شده
هزینه درمان شکستگی دندان ترمیم شده علاوهبر علت و شدت شکستگی آن، به نوع درمان آن نیز وابسته است. بدون شک شدت عارضه هزینه درمان را تعیین میکند؛ اما بهطورکلی هزینه ترمیم مجدد یا کشیدن دندان، کمتر از هزینه مرحله قبل یعنی همان ترمیم اولیه است.
در بسیاری از موارد بیمههای تکمیلی باتوجهبه تعرفهها، این قبیل از هزینهها را هم پوشش میدهند. بنابراین، برای اطلاع از میزان و چگونگی بازپرداخت هزینه خردشدن دندان ریشهدرمانی شده بهتر است پیش از هر اقدامی با شرکت بیمه خود تماس بگیرید.
از سوی دیگر همانطور که میدانیم تعرفه خدمات دندانپزشکی باتوجهبه نوع خدمات، نوع مواد مصرفی و البته خود کلینیک متفاوت است؛ به همین دلیل بهتر است پیش از حضور در مراکز درمانی، با تماس تلفنی هزینه کامل درمان شکستن دندان ترمیمشده را بپرسید.
راهکارهای جلوگیری از شکستن دندان عصب کشی شده
همانطور که پیشازاین گفتیم برای جلوگیری از شکستن دندانی که عصب کشی شده یا شکستن دیواره دندان ترمیم شده باید از دندانهای ترمیمشده بیش از گذشته مراقبت کرد و همچنین درمان را بهطور کامل انجام داد.
بنابراین، رعایت نکات زیر ضروری است:
- ♦مراقبت از دندان: پس از عصب کشی، به دندانهای خود فشار وارد نکنید و از مصرف مواد غذایی سخت و سفت خودداری کنید. همچنین، دندانهای خود را 2 بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
- ♦مصرف داروهای تجویزشده: پزشک شما ممکن است برای شما داروهایی تجویز کند تا درد و التهاب را کاهش دهد. این داروها را باید بهدقت مصرف کنید. داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن، آسپرین، و پیروکسیکام میتوانند در کاهش درد و التهاب پس از ترمیمکننده مؤثر باشند.
- ♦مراجعه به دندانپزشک: درصورتیکه درد و ناراحتی پس از عمل ترمیم ادامه داشت، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مشکل را بررسی و درمان مناسب را برای خردشدن دندان عصبکشی شده آغاز کند.
- ♦اجتناب استفاده از دهانشویه: استفاده از دهانشویهها را تا چند روز متوقف کنید.
- ♦عدم استعمال سیگار: بهطورکلی استعمال مواد دخانی را کنار بگذارید. اما به این نکته توجه کنید که کشیدن سیگار و مکش دهان باعث میشود که دندان ترمیمکننده شده دوباره عفونی شود؛ بنابراین تا چند ساعت پس از عصب کشی استعمال تمامی مواد دخانی را کنار بگذارید.
- ♦جلوگیری از ضربه به دندانها: هرگونه ضربه میتواند باعث شکستگی دندان ترمیم شده شود و طول عمر دندان ریشهدرمانی شده را کم کند؛ بنابراین همیشه باید از ورود ضربه جدی به دندانها جلوگیری کرد.
- ♦پیشگیری از عفونت: مراقبتهای بعد از ترمیمکننده و پانسمان دندان اگر درست و بهموقع انجام شود، به جلوگیری از خردشدن دندان ترمیم شده کمک میکنند.
پس اگر مراقبتهای بعد از ترمیم دندان را درست انجام ندهید، ممکن است دچار مشکلات جدیتری مانند خردشدن دندان ریشهدرمانی شده شوید و به عصب کشی مجدد یا درمان تخصصی ریشه نیاز پیدا کنید.
همچنین برخی از مواد غذایی که میتوانید برای مراقبت از دندانهای خود پس از ترمیم مصرف کنید، به شرح زیر است:
- ♦مایعات: مصرف مایعات پس از ترمیمکننده دندان به بیماران اکیداً توصیه میشود. آنان میتوانند از آب، شیر، نوشابههای غیر گازدار و آبمیوه استفاده کنید.
- ♦ماهی: ماهی حاوی امگا ۳ و پروتئین است و میتواند دوره بهبودی را کوتاهتر کند. میتوانید از ماهیهای مانند ماهی سفید، ماهیتن، ماهی قزلآلا و ماهی ماکرل استفاده کنید.
- ♦مواد غذایی نرم: خوردن مواد غذایی نرم؛ مانند موز، آووکادو، پوره سیبزمینی، هوموس، پنیر نرم، ماست، پوره میوه و انواع سبزیها نیز توصیه میشود.
- ♦مصرف مواد غذایی خنک: مصرف مواد غذایی خیلی سرد و یا خیلی گرم که سبب تحریک دندان ریشهدرمانی شده میشود، توصیه نمیشود. بهتر است تا چند روز بعد از عصب کشی مایعات نهچندان سرد بنوشید. همچنین نوشیدن مایعات یخ میتواند باعث تضعیف دندان شود و شکستگی دندان ترمیم شده را به دنبال داشته باشد.
- ♦عدم مصرف مواد غذایی سفت: باید حتیالامکان از مصرف مواد غذایی سفت که به دندان فشار میآورد، مانند: آجیل، خشکبار، شکلات سفت و یخ اجتناب کنید.
- ♦عدم مصرف مواد غذایی چسبنده: همچنین برای جلوگیری از خردشدن دندان ترمیم شده از مصرف مواد غذایی چسبنده مانند: آدامس، پاستیل و غذاهای چسبنده دیگر دوری کنید.
در اینجا باید گفت که کاهش عمر دندان ریشهدرمانی شده و انجام مجدد فرایند ترمیم یا جراحی ریشه دندان خطرات و عوارض خاصی را به دنبال دارد که از جمله آنان میتوان به عفونتهای مکرر اشاره کرد. همچنین اگر خردشدن دندان ترمیم شده ، با درد، تورم، تب، خونریزی لثه و آبسه شدید همراه بود، بدون فوت وقت از دندانپزشک خود مشاوره بگیرید.
سخن پایانی
ترس از عملهای دندانپزشکی طبیعی است و بسیاری از ما به دلیل ترسیدن از تزریق داروی بیهوشی یا ترس از صدای مته دندانپزشکی، درمان دندانهای خرابمان را به تعویق میاندازیم و تا درد امانمان را نبرد، نزد دندانپزشک نمیرویم. اگر درمان عفونت و پوسیدگی دندانها را به بهانه نداشتن وقت به تعویق بیندازید، احتمال خردشدن دندان ریشهدرمانی شده، افزایش مییابد.
فراموش نکنید که برای ممانعت از شکستن دندان عصب کشی شده مهمترین نکته انجام درست و دقیق عمل عصب کشی و درمان ریشه خرابشده است؛ بنابراین بهتر است از همان ابتدا به کلینیکهای معتبر مراجعه کنید و از کاربلد بودن دندانپزشک و جراح خود مطمئن شوید.
دندانپزشکان، متخصصان و جراحان در کلینیک ما با استفاده از تجهیزات روز و دانش بروز خود عمل ترمیم موفقی را برای شما رقم خواهند زد.
با استفاده از متریال باکیفیت کلینیک ما نهتنها طول عمر دندان ترمیم شده افزایش مییابد، بلکه حتی الامکان از خرد شدن دندان ریشهدرمانیشده جلوگیری بهعمل میآید. بدون شک با مشاوره مداوم با دندانپزشکان حاضر در کلینیک ما میتوانید زندگی سالمتر و دندانهای زیباتری داشته باشید.