كامپوزيت دندون
معایب کامپوزیت دندان؛ کاهش استحکام، زرد شدن دندان و ماندگاری پایین آن
امروزه با پیشرفت علم پزشکی هر عیب و نقصی در جسم افراد قابل برطرف کردن است. وجود دندانهای شکسته و ترک خورده در دهان دیگر مانند گذشته نگران‌کننده نیست. چون روش‌های متنوعی برای اصلاح طرح لبخند و پوشش دادن عیب‌های ظاهری ایجاد شده در دندانها وجود دارد. یکی از این روش‌ها کامپوزیت دندان است. اما همیشه نگرانی راجع به معایب کامپوزیت دندان و عوارض ناشی از کامپوزیت دندون برای افراد وجود داشته است. در این مطلب قصد داریم به بررسی مزایا و معایب کامپوزیت دندان بپردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
ماندگاری یکی از معایب کامپوزیت دندان
از جمله مهمترین معایب کامپوزیت دندان کوتاه بودن دوام و طول عمر آن در مقایسه با ونیر لمینت است. ساخت کامپوزیت از نوعی پلاستیک خاص به نام رزین کامپوزیت انجام میشود. این مواد از نظر استحکام کیفیت قابل قبولی ارائه می‌کنند.
با این حال در مقایسه با لمینت سرامیکی و تاج دندان دوام و طول عمر پایینتری دارند. به همین دلیل هم بعد از کاشت کامپوزیت، مراقبت از آن جهت حفظ کیفیت اولیه اهمیت خواهد داشت. به این ترتیب خوردن غذا‌های سفت و یا گاز زدن غذاها به دلیل احتمال شکستگی و ترک خوردگی و لب‌پر شدن کامپوزیت دندانها باید ترک شود.
در مجموع باید گفت که ونیر لمینت دوام و طول عمر بسیار بیشتری نسبت به رزین کامپوزیت دارد و از این جهت نمی‌توان انتظار داشت که بیشتر از ۳ تا ۷ سال کامپوزیت دندان بدون نیاز به ترمیم روی دندانها سالم باقی بماند. در حالی که گفته میشود لمینت سرامیکی بیشتر از ۱۲ سال طول عمر داشته و میتواند سلامت خود را داخل دهان حفظ کند.
همچنین تاج دندان بیشتر از ۴۰ سال طول عمر مفید خواهد داشت. اگر شما به سلامت دهان و دندان و لثه‌های خود اهمیت نمی‌دهید و سبک زندگی سالمی ندارید مثلاً در مصرف شکر و مواد غذایی رنگی زیاده‌روی می‌کنید و سیگار یا الکل مصرف می‌کنید، کامپوزیت نمی‌تواند روش خوبی برای اصلاح طرح لبخند شما باشد.
چون این کار‌ها به شدت دوام روکش دندان را کاهش خواهد داد. در هر صورت باید بدانید که با گذشت ۵ الی ۶ سال، نیازمند تعویض کامپوزیت دندانهای خود خواهید بود.
هر چند رسیدگی به بهداشت دهان و دندان در هر صورت لازم و ضروری است اما شاید بتوان گفت یکی از معایب کامپوزیت دندان بالا رفتن حساسیت بهداشت دهان و دندان است.
زرد شدن یکی از معایب کامپوزیت دندان
از جمله معایب کامپوزیت دندان که بسیار مهم است و حتماً باید مورد توجه قرار گیرد، رنگ‌پذیری بالای آن در مقایسه با مواد سرامیکی است. باید به این نکته توجه داشته باشید که رزین به کار رفته جهت فرم دهی کامپوزیت ونیر در برابر زرد شدن مقاومتی از خود نشان نمی‌دهد.
شاید بتوان گفت تخلخل بالای روکش از معایب کامپوزیت دندان محسوب میشود که به زرد شدن سریعتر آن منجر خواهد شد. به این شکل مواد رنگی موجود در غذاها به سهولت جذب روکش شده و احتمال زیادی برای تغییر رنگ و زرد شدن آنها وجود خواهد داشت.
به این ترتیب باید به معایب کامپوزیت دندان محدودیت استفاده از مواد غذایی رنگی را نیز اضافه کرد. حتماً باید پس از صرف وعده‌های غذایی با استفاده از دهانشویه‌های مناسب، مسواک، نخ دندان و آب نمک به بهداشت دهان و دندان رسیدگی کرد.
توجه داشته باشید که برای جلوگیری از زرد شدن رنگ کامپوزیت دندان لازم نیست که حتماً مصرف چای و قهوه را کنار بگذارید تنها کافیست مصرف این مواد غذایی رنگی زیاده‌روی نکنید و به بهداشت دهان و دندانها توجه بیشتری داشته باشید.
استحکام پایین کامپوزیت ونیر
کامپوزیت در مقایسه با لمینت سرامیکی قیمت پایینتری دارد. از سوی دیگر به استحکام پایین کامپوزیت ونیر نیز میتوان اشاره کرد. یعنی احتمال ترک خوردن، شکستگی و آسیب دیدگی در کامپوزیت نسبت به ونیر پرسلین بیشتر است که این مورد هم از معایب کامپوزیت دندان به شمار می‌رود.
در صورت عدم توجه به نحوه غذا خوردن و یا رعایت نکردن اصول نگهداری از کامپوزیت‌های دندان، این پوشش‌ها تنها می‌توانند تا دو سال دوام داشته باشند. دلیل استحکام پایین کامپوزیت ونیر هم ماهیت جنس رزین به کار رفته در ساخت آن است که به راحتی قابل شکستن و افتادن از روی دندان است.
البته به همان اندازه که آسیب دیدگی کامپوزیت ونیر به سهولت اتفاق می‌افتد، ترمیم آن نیز به راحتی توسط دندانپزشک در مدت زمان کوتاهی انجام خواهد شد. ترمیم کامپوزیت هر دندان تنها چند دقیقه به طول می‌انجامد. هر چند که این کار هزینه‌ای را با خود به همراه خواهد داشت.
در مجموع باید گفت که یکی دیگر از معایب کامپوزیت دندان بالا بودن هزینه‌های جانبی نگهداری است. در حالیکه قیمت اولیه آن از لمینت کردن دندانها کمتر است.
مزایا و معایب کامپوزیت دندان چیست؟
در بررسی فواید و معایب کامپوزیت دندان باید به این نکته اشاره کرد که این روش هم مانند لمینت جنبه درمانی ندارد و کاربرد آن در زمینه زیبایی و اصلاح طرح لبخند است.
در صورتی که شما دچار بیماری‌های دهان و دندان نظیر عفونت لثه و یا پوسیدگی دندان هستید، با کامپوزیت کردن دندانهای خود تنها عیوب ظاهری را پوشانده و کمکی به درمان آنها نمی‌کنید. فواید و معایب کامپوزیت دندان شامل موارد متعددی است مثلا با کمک کامپوزیت می‌توانید عیب دندانهای ترک خورده، کج و یا شکسته را پوشش دهید.
همچنین برای از بین بردن فاصله ایجاد شده میان دندانها و پوشش تغییر رنگ به وجود آمده در دندانهای طبیعی کامپوزیت یک روش مناسب است.
در صورتی که پس از کاشت کامپوزیت دندانهای شما به پوسیدگی دچار شود دندانپزشک با برداشتن کامپوزیت ابتدا به درمان دندانهای پوسیده اقدام کرده و پس از آن مجددا نصب ونیر کامپوزیت انجام خواهد شد. بنابراین مراجعه مداوم به دندانپزشک جهت اطمینان از سلامت دندانهای کامپوزیت شده اهمیت زیادی دارد.
از دیگر معایب کامپوزیت دندان این است که در صورت عادت داشتن به دندان قروچه در خواب، کامپوزیت روش مناسبی برای اصلاح طرح لبخندتان نخواهد بود. اما اگر علاقه به این روش برای پوشاندن عیوب دندانهای خود دارید، یک سری از محافظ‌های شبانه وجود دارند که با قرار دادن آنها روی کامپوزیت‌ها می‌توانید از ساییدگی آنها حین دندان قروچه جلوگیری کنید.
عوارض کامپوزیت دندان و احتمال آسیب دیدن دندانهای طبیعی
همیشه این سؤال برای اکثر افراد مطرح بوده که آیا کامپوزیت میتواند باعث آسیب دیدن دندانهای طبیعی شود؟ خوشبختانه کامپوزیت دندان با وجود معایبی که از نظر استحکام پایین و یا مقاومت نداشتن در برابر رنگ‌پذیری دارد، هیچ گونه عوارضی برای سلامت دندانهای طبیعی نخواهد داشت. البته این امر زمانی محقق خواهد شد که کامپوزیت دندان توسط یک دندانپزشک ماهر و با تجربه و با استفاده از مواد استاندارد انجام شود.
با وجود معایب کامپوزیت دندان، عدم نیاز به تراشیدن مینای دندان یک مزیت است و باعث شده که این فرآیند برگشت‌پذیر محسوب شود، بدون آنکه آسیبی به دندانهای طبیعی وارد کند. با این حال، عوارض جانبی و خطراتی میتواند پس از کاشت کامپوزیت سلامت دهان و دندان فرد را تهدید کند. بعضی از عوارض کامپوزیت دندان نظیر واکنش آلرژیک و یا عفونت‌های شدید میتواند به ندرت اتفاق بیفتد.
اما برخی دیگر از معایب کامپوزیت دندان نیز حالت متداول‌تری دارد که از جمله آنها میتوان به افتادن و شکستن و زرد شدن روکش‌ها اشاره کرد.
بررسی معایب کامپوزیت دندان ونیر
در این بخش به بررسی تعدادی از عوارض کامپوزیت دندان می‌پردازیم.
- ♦احتمال بروز پوسیدگی دندان یا عفونت لثه
از جمله عوارض کامپوزیت دندان احتمال بروز پوسیدگی دندان یا عفونت لثه است. اصولاً فرایند کاشت ونیر کامپوزیت توسط دندانپزشک در صورتی انجام خواهد شد که دهان و دندان و سلامت آن از هر لحاظ مورد بررسی قرار گرفته باشد. مواردی نظیر عفونت لثه، جرم دندانها یا پوسیدگی آنها ابتدا باید به صورت کامل درمان شده و پس از آن کاشت ونیرکامپوزیت انجام گیرد. اما در مواردی هم این احتمال وجود خواهد داشت که پس از نصب کامپوزیت مشکل عفونت لثه اتفاق بیفتد. چنین وضعیتی میتواند در نتیجه عدم توجه به بهداشت دهان و دندان و یا فرمدهی غیر صحیح رزین کامپوزیت روی دندانها ایجاد شود.
همچنین سیمان کردن کامپوزیت ونیر به شکل اضافی نیز میتواند سبب بروز عفونت لثه شود. عدم درمان به موقع میتواند سبب گسترش عفونت لثه شده و به پوسیدگی دندان منجر شود. بنابراین لازم است که با دیدن هر علامت مربوط به خونریزی لثه و عفونت، به سرعت به دندانپزشک مراجعه کرد.
همچنین این احتمال وجود دارد که زیر کامپوزیت دندان دچار پوسیدگی یا عفونت لثه شود که قابل مشاهده نیست و تنها در چکاپ‌های منظم دندانپزشکی تشخیص داده خواهد شد. به همین دلیل مراجعه حداقل ۶ ماه یکبار به دندانپزشک پس از کامپوزیت کردن دندانها ضرورت دارد.
شاید تصور کنید معایب کامپوزیت دندان زیاد است اما سالم نگه داشتن سبک زندگی از نظر رژیم غذایی، کنار گذاشتن سیگار و مصرف نوشیدنی‌های الکلی و رنگی، به کار بردن دهان‌شویه‌ها در کنار استفاده از مسواک و نخ دندان میتواند از بروز عفونت لثه و پوسیدگی دندان پس از کامپوزیت تا حد زیادی پیشگیری کند.
- ♦واکنش‌های آلرژیک پس از کامپوزیت
از دیگر عوارض کامپوزیت دندان احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک است که بندرت در برخی افراد رخ می‌دهد. این واکنش در برابر رزین کامپوزیت و یا ابزار‌ها و چسب استفاده شده طی فرآیند کاشت میتواند اتفاق بیفتد.
از نشانه‌های بروز واکنش آلرژیک تورم لثه همراه با احساس سوزش و قرمزی است. علائم آلرژیک به سرعت توسط دندانپزشک تشخیص داده شده و به این ترتیب فرایند کاشت کامپوزیت متوقف میشود. در ادامه رزین کامپوزیت قرار داده شده روی دندانها پاکسازی خواهد شد تا واکنش آلرژیک از بین برود.
به دلیل برگشت‌پذیر بودن فرآیند کاشت کامپوزیت، در صورت بروز واکنش آلرژیک و برداشتن رزین مشکلی در استفاده از دندانهای طبیعی وجود نخواهد داشت. در ادامه دندانپزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار یک روش دیگر برای ترمیم دندانها پیشنهاد خواهد داد.
از دیگر معایب کامپوزیت دندان میتوان به احتمال آسیب‌دیدگی آن اشاره کرد. باید توجه داشت که استحکام کامپوزیت هیچگاه به اندازه دندان طبیعی و یا لمینت سرامیکی نیست و از جمله مهمترین معایب این روش زیبایی، احتمال زیاد آسیب دیدگی در صورت عدم رعایت توصیه‌های دندانپزشک و استفاده نادرست از مواد غذایی است.
در موارد متعددی مشاهده شده که به دلیل به کاربردن دهانشویه‌های نامناسب و یا حتی مصرف نوشیدنی‌های الکلی، پیوند میان دندان طبیعی و کامپوزیت از بین رفته است. همچنین احتمال بروز شکستگی و یا ترک خوردگی در کامپوزیت دندان در صورت استفاده از غذا‌های سفت وجود خواهد داشت.
آسیب رساندن کامپوزیت ونیر به دندانهای طبیعی
همان طور که اشاره شد کاشت کامپوزیت به صورت معمول آسیبی به دندانهای طبیعی وارد نمی‌کند، چون این کار مستلزم تراشیدن مینای دندان نیست. از جمله عوارض کامپوزیت دندان افزایش قابل توجه تجمع باکتری‌ها در دهان و دندان است.
به این ترتیب احتمال زیادی برای آسیب دیدن دندانهای طبیعی وجود دارد. به همین دلیل پس از کاشت کامپوزیت رعایت بهداشت دهان و دندان از قبل اهمیت بیشتری پیدا می‌کند حتماً باید توصیه‌های دندانپزشک در رابطه با مراقبتهای دهان و دندان بخصوص در روز‌های ابتدایی پس از کاشت مورد توجه قرار گیرد.
این کار میتواند تا حد زیادی از عوارض کامپوزیت دندان مثل بروز عفونت و پوسیدگی جلوگیری کند. با وجود اینکه ونیر کامپوزیت برای اصلاح طرح لبخند و ترمیم دندانها یک روش ارزان‌قیمت محسوب میشود، اما مانند هر روش دیگری معایب خاص خود را خواهد داشت.
کیفیت پایین‌تر جنس کامپوزیت ونیر در مقایسه با لمینت سرامیکی یا پرسلین باعث شده که دوام و طول عمر کمتری داشته باشد. همچنین احتمال رنگ‌پذیری و زرد شدن آن در کنار کم بودن استحکام باعث شده که افراد پس از کاشت کامپوزیت با محدودیت‌های زیادی حین غذا خوردن مواجه باشند. احتمال شکستگی، ترک خوردن، افتادن کامپوزیت از روی دندان و مواردی از این دست همیشه وجود خواهد داشت.
در هر صورت پیش از انتخاب یک روش مناسب برای پوشش دادن عیب‌های ظاهری دندانهای خود حتماً باید با مزایا و معایب کامپوزیت دندان آشنا شوید. همچنین مشاوره با دندانپزشک با تجربه و متخصص میتواند تا حد زیادی کمک‌کننده باشد.
لمینت دندان بهتر است یا کامپوزیت؟
در پاسخ به این پرسش که لمینت دندان بهتر است یا کامپوزیت باید گفت اصولا استحکام و مقاومت روکش‌های لمینت سرامیکی نسبت به کامپوزیت بیشتر است. به این ترتیب لمینت طول عمر و ماندگاری بالاتری داشته و نسبت به کامپوزیت مقاومت بیشتری در برابر لکه شدن دارد. در حقیقت لکه شدن و رنگ‌پذیری از معایب کامپوزیت دندان محسوب میشود.
مزایا و معایب کامپوزیت دندان شامل موارد متعددی است. اینکه شما بهتر است از کدام روکش برای اصلاح لبخند خود استفاده کنید، میتواند به نظر دندانپزشک شما بستگی داشته باشد.
اگر شما به فکر اصلاح طرح لبخند خود هستید، قطعا با گزینه‌های متعددی مواجه خواهید بود که یکی از آنها کامپوزیت است. اما برای اینکه بدانید آیا این کار گزینه مناسبی برای شما است یا خیر باید با مزایا و معایب کامپوزیت دندان آشنا شوید.
از جمله مزایای کامپوزیت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ♦طی یک جلسه دندانپزشکی امکان کامپوزیت کردن دندانها وجود دارد.
- ♦روکش کامپوزیت نسبت به لمینت قیمت پایینتری دارد.
- ♦عدم نیاز به تراشیدن دندان در روش کامپوزیت باعث خواهد شد که آسیبی به مینا و عاج دندان وارد نشود. البته در موارد بسیار کمی احتمال تراش دندان در حدود 0.3میلیمتر وجود دارد.
- ♦کامپوزیت دندانها به راحتی تعمیر و تعویض میشوند. در صورت بروز هر گونه آسیب در کامپوزیت دندانها میتوان برای ترمیم آن اقدام کرد. اصولا مراحل ترمیم کامپوزیت طی مدت زمان کوتاهی انجام شده و این کار به سهولت امکانپذیر است.
- ♦برای کامپوزیت کردن دندان نیازی نیست که از داروی بی حسی استفاده شود. البته در برخی موارد که دندانها حساس هستند و یا در یکسری از موارد خاص استفاده از داروی بی حسی لازم خواهد بود.
- ♦پس از قرارگیری کامپوزیت روی دندانها و فرمدهی به آنها ظاهری مشابه دندان طبیعی پیدا کرده و از این جهت میتوان گفت که کامپوزیت تا حد زیادی ظاهر طبیعی دندان را خواهد داشت.
- ♦برای ساخت و آماده‌سازی روکش کامپوزیت نیازی به آزمایشگاه دندانپزشکی نیست. در حقیقت این روکش مستقیما داخل دهان ساخته میشود. از این جهت خطای انسانی نیز کاهش خواهد یافت از طرف دیگر در زمان و هزینه نیز صرفه‌جویی خواهد شد.
معایب کامپوزیت و لمینت
برای پوشاندن عیوب دندانهای طبیعی روش‌های مختلفی وجود دارد. آشنایی با معایب کامپوزیت و لمینت میتواند در انتخاب روش اصلاح طرح لبخند تا حدود زیادی کمک‌کننده باشد. در مورد مزایا و معایب کامپوزیت دندان صحبت کردیم. حال بهتر است کمی هم به بررسی معایب و عوارض لمینت کردن دندان بپردازیم.
با ذکر معایب کامپوزیت دندان متوجه شدیم که لمینت در برخی موارد انتخاب مناسب‌تری خواهد بود. با این حال این روش نیز مشکلات خاص خود را دارد. حتی در صورتی که تمامی نکات و مراقبتهای بهداشتی پس از لمینت کردن به خوبی رعایت شوند، باز هم در موارد نادر احتمال بروز عوارض جانبی وجود خواهد داشت. بهتر است بدانیم که در صورت بروز هر کدام چه کاری باید انجام داد:
- ♦ایجاد ترک یا شکستگی در لمینت
از جمله معایب کامپوزیت و لمینت احتمال بروز شکستگی یا ترک‌خوردگی روکش دندان است. ممکن است پس از لمینت کردن دندانها به دلایل مختلفی روکش دچار ترک، شکستگی یا پریدگی شود. در چنین وضعیتی دندان میتواند کمی حساس شود. حتما باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کرده و در مورد مشکلات به وجود آمده پس از این حالت صحبت کنید.
- ♦جدا شدن کامل لمینت از دندان
یکی دیگر از معایب کامپوزیت و لمینت احتمال جدا شدن کامل روکش از دندان طبیعی است. در صورتی که لمینت به صورت کامل از دندان جدا شود، باید آن را داخل یک دستمال تمیز یا پوشش محافظ دیگری قرار داد و به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرد.
- ♦بروز التهاب یا حالات غیرعادی دیگر در لثه
از جمله معایب کامپوزیت و لمینت، حساسیت بالای اجرای صحیح کار است. در صورت نصب نامناسب روکش ممکن است عوارضی مانند تورم یاحالات غیر عادی دیگر در لثه بروز کند که در این صورت تنها باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
از دیگر معایب کامپوزیت و لمینت احتمال تراز نبودن روکش دندان¬ها است. در صورتی که لمینت دندانها ارتفاع نامیزانی داشته و تراز نباشند، این احتمال وجود دارد که فرد حین خوردن غذا درد خفیفی احساس کند.
جمع بندی
در این مطلب سعی کردیم توضیحات کاملی در مورد مزایا و معایب کامپوزیت دندان و مقایسه آن با لمینت ارائه کنیم. پیش از اقدام به اصلاح طرح لبخند حتما باید با معایب کامپوزیت دندان آشنا باشید. هر چند که دندانپزشک با توجه به شرایط شما تصمیم میگیرد که آیا کامپوزیت روش مناسبی برای ترمیم دندانهای شماست یا خیر. با این حال آشنایی با معایب کامپوزیت و لمینت پیش از روکش کردن دندانها ضرورت دارد. باید به این نکته توجه داشت که کامپوزیت کردن دندانها گیش یک دندانپزشک ماهر با تجربه و با استفاده از مواد استاندارد و درجه یک عوارض کامپوزیت دندان را به صفر می‌رساند.