دلایل ورم دندان بعد از عصب کشی
حفظ و نگهداری از دندان‌های دائمی از اصول اولیه برای جلوگیری از هرگونه بیماری دهان و دندان به‌شمار می‌رود. از هر سه نفر از افراد بالای ۷۵ سال یک نفر دندان طبیعی و دائمی در دهان ندارد. بدون شک حفظ دندان‌ها بستگی زیادی به رعایت بهداشت دهان و دندان دارد. امروزه سبک تغذیه ما به گونه‌ای است که دندان‌های ما تحت تاثیر انواع آسیب و پوسیدگی قرار می‌گیرند. عصب کشی دندان روشی امن و رایج است که نه تنها از گسترش پوسیدگی جلوگیری می‌کند بلکه باعث حفظ دندان طبیعی نیز می‌شود. البته گاهی عصب کشی با چالش‌هایی نیز همراه است. برای نمونه ممکن است دچار ورم دندان بعد از عصب کشی بشویم و روزهای سختی را بگذرانیم. اما در مجموع این کار روشی اصولی برای حفظ دندان‌ها است.
اگر به متخصص عصب کشی برای درمان دندان‌تان مراجعه می‌کنید باید بعد از انجام کار مدتی صبوری کنید تا مشکلات قبلی دندان شما رفع شود. اگر بعد از عصب‌کشی تورم زیادی دارید این علامت خوبی نیست زیرا نشان از آن است که عصب‌کشی درست و کامل انجام نشده و کماکان عفونت در دندان شما وجود دارد یا به بافت اطراف دندان سرایت کرده است.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
عصب کشی دندان روشی کارا و امن برای درمان مشکلات دندان شماست. در ۹۵ درصد موارد عصب کشی با موفقیت همراه است اما در برخی موارد به دلیل شکستن تاج دندان یا لق شدن ریشه آن یا پوسیدگی سرایت یافته امکان شکست عصب کشی وجود دارد. وجود ورم دندان پس از عصب کشی یا درد و خونریزی بسیار شایع و طبیعی است. با کاهش تاثیر داروی بی‌حسی موضعی شما در ساعت‌های اولیه درد آغاز می‌شود. همچنین، با توجه به اینکه هنگام عصب کشی، دندانپزشک با انواع مته‌ها و ابزارآلات دندانپزشکی بر روی کانال ریشه کار می‌کند و فک شما برای مدت طولانی باز می‌‌ماند احتمال درد و تورم در محل عصب‌کشی بسیار زیاد است. اما این احساس فشار، التهاب و درد نباید بیش از دو روز باشد. در صورتی مدت زمان درد ادامه داشت و از محل دندان خونابه خارج شد باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
عوامل مختلفی در بروز ورم دندان بعد عصب کشی دخیل هستند. در برخی موارد، این تورم می‌تواند ناشی از عفونت ریشه دندان یا عفونت در محل عصب کشی باشد. عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
- پر کردن بیش از حد دندان: این احتمال وجود دارد که درد دندان بعد از عصب کشی به خاطر مشکلات ناشی از عفونت نبوده باشد؛ بلکه پزشک شما مواد زیادی را برای پر کردن دندان شما استفاده کرده و همین باعث وردم دندان پس از عصب کشی باشد.
- بزرگ بودن روکش دندان: اگر روکش دندان شما بزرگ باشد می‌تواند ورم دندان عصب کشی شده را ایجاد کند.
- تمیز نشدن و انجام نشدن پاکسازی دندان در قسمت انتهایی ریشه دندان
- ضایعه وسیع انتهای ریشه: در شرایطی که ضایعه وسیع انتهای ریشه وجود دارد، احتمال درد و ورم بعد از کار بیشتر است. ضایعه انتهای ریشه به حالتی گفته می‌شود که استخوان اطراف ریشه در اثر عفونت ریشه از دست رفته است.
- ورم دندان بعد از عصب کشی معمولاً در چند روز اول پس از درمان ریشه دندان ایجاد می‌شود و به‌طور طبیعی در طی چند روز بهبود می‌یابد. در صورتی‌که تورم به مدت طولانی ادامه داشته یا درد افزایشی داشته باشد، باید به متخصص عصب کشی مراجعه کرده و درمان مناسب را انجام دهید.
در کل برای کاهش ورم دندان پس از عصب کشی می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از یخ: قرار دادن یک بسته یخ در ناحیه متورم دندان می‌تواند به کاهش التهاب و ورم کمک کند.
- کمپرس یخ: کمپرس سرما و یخی که به صورت غیرمستقیم بر روی محل عفونت تخلیه شده قرار گیرد به کاهش درد کمک می‌کند. هر ده دقیقه یک بار کمپرس را به صورت چرخشی روی محل تورم بگذارید. این کار گردش خون را در محل التهاب کاهش می‌دهد تا درد کمتری احساس کنید. فراموش نکنید کمپرس آب سرد را طولانی مدت بر روی پوست قرار ندهید. در بازه‌های زمانی کمپرس را بر‌دارید و بعد از چند دقیقه دوباره بر روی ناحیه متورم بگذارید.
- استفاده از داروهای ضد التهاب: مصرف منظم داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن می‌تواند به کاهش درد و ورم دندان کمک کند.
- استفاده از آنتی بیوتیک: در صورتی‌که عفونت در ناحیه عصب کشی وجود داشته باشد، مصرف آنتی بیوتیک توسط پزشک معالج توصیه می‌شود.
- استفاده از آب گرم و نمک: آب گرم حاوی نمک را می‌توانید برای شست‌وشوی دهان و کمک به کاهش التهاب و ورم استفاده کنید.
- استفاده از آرام بخش‌ها: مصرف آرام بخش‌ها می‌تواند به کاهش درد و تسکین ناحیه عصب کشی و کاهش ورم دندان بعد از آن کمک کند.
- داشتن رژیم غذایی مناسب: مصرف مواد غذایی نرم و خنک می‌تواند به کاهش درد و تسکین ناحیه عصب کشی کمک کند.
- استفاده از روش‌های طب سنتی: برخی از روش‌های طب سنتی مانند استفاده از عصاره‌ی میخک و کنجد می‌تواند به کاهش ورم دندان کمک کند.
احساس ورم بعد از عصب کشی دندان تا ۴۸ ساعت طبیعی است. دندان پزشک برای عصب کشی ریشه دندان را عایق‌بندی می‌کند و اعصاب منتهی به ریشه‌ها سوزانده می‌شود. پاک کردن کانال عصب‌ها به وسیله مواد ضد‌عفونی کننده و تراش دادن و تخلیه پالپ دندان به دندان و اعصاب آن فشار وارد می‌کند. اعصاب هر دندان به اعصاب اصلی فک و صورت متصل است و دستکاری و فشار باعث می‌شود تا اعصاب اصلی نیز ملتهب شود و واکنش نشان دهد. پس تورم و قرمز شدن و احساس فشار و التهاب در ساعات اولیه امری طبیعی است. معمولا برای کاهش عوارض چنین وضعیتی داروهای مسکن و ضدالتهاب تجویز می‌شوند. کمپرس آب یخ هم به کاهش عوارض کمک می‌کند.
ایجاد تورم در لثه امری طبیعی است که نشان‌دهنده عدم رعایت بهداشت است. همه تورم‌های لثه و دندان‌ها به دلیل دستکاری دندانپزشکان نیست. با این حال واضح است که ورم دندان به دلیل این دستکاری است.
بهتر است حداقل سالی دوبار به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر این مراجعه برای شما مقدور نیست، بیاد داشته باشید زمانی به دندانپزشک مراجعه کنید که تازه مشکل پدید آمده است. اجازه ندهید گذشت زمان مشکل را گسترده‌تر و پیچیده‌تر کند.
اگر درد و تورم در دهان، گردن یا فک و صورت خود احساس کردید، محل تورم را بررسی کنید زیرا معمولا خونابه از آن ترشح می‌شو. همچنین اگر در جویدن مشکل دارید یا زخمی در دهان دارید که بیش از یک هفته از بروز آن می‌گذرد هم باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
برای کاهش و جلوگیری از تورم لثه و کاهش ورم دندان روزی دوبار مسواک بزنید و روزی یکبار نخ دندان بکشید. هر شش ماه یکبار برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید. استعمال دخانیات را کم کنید همچنین، مصرف مواد قندی را کاهش دهید تا جرم دندانی تشدید نشود.
اگر لثه شما ورم کرده است نشانگر التهاب لثه است. در این حالت رنگ لثه در محل تورم تغییر می‌کند و دیگر صورتی رنگ نیست. تورم روی لثه از عفونت خبر می‌دهد، اما همیشه هم عفونت عامل تورم لثه نیست. کمبود ویتامین و تغییرات هورمونی نیز در تورم لثه نقش دارند. بنابراین، مهم است که علت اصلی آن مشخص شود.
ورم کردن فک، گونه و اطراف دندان بعد از انجام کارهایی مانند پر کردن دندان، عصب کشی دندان، کشیدن دندان پوسیده، کشیدن دندان عقل، قرار دادن روکش دائم بر روی دندان و قرار دادن ایمپلنت بسیار طبیعی است. ورم دندان بعد عصب کشی از عوارض جانبی عمل‌های دندانپزشکی است و معمولا با التهاب و درد خفیف کوتاه مدت همراه است.
اما همیشه ورم کردن در دندان و فک به معنای انجام عمل دندانپزشکی نیست. ورم کردن قبل از مراجعه به دندانپزشکی در بیشتر موارد به معنای وجود عفونت در دهان و دندان است.
تورم در فک و دندان بیشتر در محل اتصال فک بالا و پایین رخ می‌دهد. این نوع تورم زمانی دیده می‌شود که جراحی دندان عقل انجام داده باشید. امکان تورم به دلیل تحریک غدد لنفاوی نیز وجود دارد. این نوع تورم در زیر فک پایین و روی گردن دیده می‌شود. اگر روی گردن و زیر فک یک کودک تورم دیدید احتمال ابتلای کودک به بیماری اوریون نیز وجود دارد. برای تشخیص آن حتما به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
حساسیت به سرما و گرما و حساسیت به گاز زدن و جویدن نیز امکان ایجاد تورم در فک و دندان را دارند ولی خیلی شایع نیست و کماکان می‌شود گفت مهم‌ترین عامل تورم همان عفونت دندان است. آبسه دندان ممکن است کوچک باشد و خود به خود تخلیه شود. اما برای درمان آن بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید و با نظر و تجویز دندانپزشک متخصص آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. امکان دارد دندانپزشک بعد از دیدن آبسه دندان عصب کشی و یا کشیدن را تجویز کند.
جواب مثبت است و دندان عقل نهفته باعث ورم دندان بعد عصب کشی می‌شود. رویش دندان‌های عقل در سنین رشد امری طبیعی است. اما در برخی افراد به دلیل پیچیدگی ریشه‌ها و ساختار استخوان فک امکان دارد رشد دندان عقل به خوبی انجام نپذیرد و دندان عقل نهفته باشد و در زیر لثه رشد کند. همین امر شرایط را برای ورود و رشد باکتری‌ها زیر لثه آماده می‌کند.
دندان عقل می‌تواند دلیل پنهانی تورم در لثه باشد. دندانپزشک در این حالت دستور به عمل جراحی می‌دهد و کشیدن دندان عقل را لازم می‌داند. بعد از جراحی و کشیدن دندان عقل لثه‌ها ملتهب و متورم می‌شوند. کمپرس آب یخ و غرغره کردن آب نمک ولرم کمک می‌کند تا لثه‌ها تمیز بماند تا شرایطی برای رشد باکتری فراهم نشود.
خونریزی لثه هنگام نخ دندان کشیدن و مسواک زدن عارضه رایجی است. تغییر رنگ محل تورم لثه به قرمز و التهاب و تحریک شدن آن نشانه‌هایی است که نشان می‌دهد شما به عارضه ژنژیویت دچار شده‌اید. همچنین، التهاب لثه نشانگر عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان است. از طرفی دیگر باقیمانده مواد غذایی در لابلای دندان‌ها، مصرف نوشیدنی‌های قندی، میان وعده‌های حاوی مواد تحریک کننده و التهاب‌آور و استعمال دخانیات شرایط ورم دندان را بدتر می‌کنند. برای کاهش التهاب و ورم لثه از خوردن مواد مضر بیش از حد مثل نوشابه قندی و شکلات چسبنده پرهیز کنید. همچنین بعد از مصرف مواد غذایی و میان وعده‌ها مقداری آب در دهان خود بگردانید و آن را بیرون بریزید.
سخن پایانی
اگر پزشک برای شما عصب کشی تجویز کرده است خیلی مهم است که مراقبت‌های بعد از این فرایند را به خوبی انجام دهید. به علائم خود به خوبی توجه کنید. برای نمونه اگر دچار ورم دندان بعد از عصب کشی شده‌اید لازم است حتما با دندانپزشکتان مشورت کنید. در این مسیر می‌توانید از خدمات مشاوره‌ای و دندانپزشکی dandanclinic هم استفاده کنید.