عواقب خطرناک نادیده گرفتن "نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته"
"نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته چگونه است"؟ آیا می‌دانید یک ریشه دندان‌شکسته مانند یک خنجر زهرآلود در لثه‌های شماست؟ اگر به‌موقع خارج نشود، عفونت می‌تواند به استخوان فک، سینوس‌ها و حتی جریان خون شما حمله کند! دردهای ضربان‌دار، تورم شدید و آبسه‌های چرکی تنها بخشی از عواقب وحشتناک آن هستند. اما نگران نباشید؛ هنوز راهی برای نجات وجود دارد!
آیا می‌دانید ریشه‌های شکسته می‌توانند سال‌ها خاموش بمانند و ناگهان فک شما را منفجر کنند؟ عفونت، آبسه و حتی سپسیس (عفونت خون) از عواقب وحشتناک آن است. اما متخصص ریشه دندان ما آماده نجات شما هستند. در این مقاله، شما را با روش‌های ایمن درآوردن ریشه دندان شکسته، خطرات نادیده‌گرفتن آن و راهکارهای پیشگیری از عوارض مرگبار آشنا می‌کنیم. اگر نمی‌خواهید با یک فاجعه دندانی مواجه شوید، این مطلب را تا انتها بخوانید!
آنچه در این مقاله می خوانید:
ریشه دندان‌شکسته چیست؟
برای بسیاری از افراد مواجه‌شدن با دندان‌درد و درمان مشکلات دهان و دندان همچون یک قله فتح نشده است. این افراد با تصور سالیان دور و آن چیزی که پیش‌تر در فیلم‌های طنز دیده‌اند درباره این روند درمان فکر می‌کنند. در حال حاضر پیشرفت‌های زیادی در زمینه درمان بیماری‌های دهان و دندان شده است و تمام تلاش دندانپزشکان بر این است که جز موارد خاص و غیرقابل‌ترمیم، دندان را از دست ندهند و از لثه و فک بیرون نکشند.
بااین‌حال یکی از مواردی که ناگزیرند روند درمان را تغییر دهند مربوط به ریشه ناحیه دندان و چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان است که در لثه گیرکرده و امکان ترمیم و درمان ندارد. بنابراین برای کشیدن ریشه‌های دندان‌شکسته باید به سراغ جراحی لثه رفت و آن را از فک خارج کرد.
این کار ضروری است چرا که باقی‌ماندن ریشه باعث عفونت و گسترش آن به تمام بدن می‌شود. در این مقاله سعی می‌کنیم برخی موارد ضروری را بیان کنیم تا شما در مواجه با کشیدن ریشه‌های دندان‌شکسته و درآوردن ریشه شکسته دندان دچار نگرانی نشوید.
گاهی ممکن است پس از ضربه یا تصادف دندان افراد دچار شکستگی شود. گاهی اوقات نیز ممکن است بدون هیچ اتفاقی فرد دچار شکستگی دندان شود. در هرکدام از این حالت‌ها امکان دارد که ریشه‌های شکسته دندان شود یا بخشی از ریشه ناحیه دندان از قبل و در جراحی که پیش‌تر انجام شده است در لثه و فک باقیمانده باشد.
باید توجه کرد دندان ترک‌خورده یا دندان‌شکسته نشانه‌هایی دارد که پزشک می‌تواند از روی آنها تشخیص دهد آیا ریشه‌های شکسته دندان است یا خیر؟ همچنین می‌تواند چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان را پس از بررسی تعیین کند.
از نظر دندانپزشکی ریشه‌های شکسته دندان به حالتی گفته می‌شود که در آن بخشی از ریشه ناحیه دندان در داخل لثه باقی می‌ماند. این اتفاق ممکن است به دلایل مختلف از جمله ضربه یا تصادف یا دندان‌قروچه هنگام خواب، پوسیدگی، ترمیم نامناسب، انجام نامناسب روت تراپی... رخ‌داده باشد.
این حالت باعث عفونت، التهاب، درد و تورم می‌شود.
برای درمان ریشه‌های شکسته دندان، به‌ندرت راهی برای حفظ آن پیدا می‌شود و معمولاً نیاز به کشیدن ریشه ناحیه دندان و جایگزین‌کردن آن با ایمپلنت یا گاهی نیز گذاشتن پل یا پروتز هست. چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان هم‌بسته به تبحر پزشک شما می‌تواند درد کمتری داشته باشد.
برخی از علائم رایج ریشه‌های شکسته دندان عبارت‌اند از:
درد و حساسیت در دندان یا لثه یا خونریزی گاه‌به‌گاه از لثه یا تورم و قرمزی لثه.
همچنین بوی بددهان یا تغییر رنگ دندان نیز می‌تواند نشانه‌هایی از شکستگی دندان باشد.
گاهی موارد نیز برای تشخیص این که آیا ریشه‌های شکسته دندان یا این که آسیب‌دیده بهتر است به برخی علائم توجه شود. مثلاً احساس ناهمواری بر روی سطح دندان و یا خراشیده‌شدن زبان هنگامی که به دندان می‌خورد یا بر آن کشیده می‌شود، هشدار می‌دهد که اتفاقی برای دندان افتاده است. شما در این شرایط باید به پزشک مراجعه کرده و درباره نحوه کشیدن دندان‌شکسته با او صحبت کنید.
این نکته کاملاً ضروری است که اگر احساس کردید که ریشه‌های شکسته دندان دارید، بهتر است با همکاران ما در سایت تماس بگیرید تا شما را سریعاً به یک دندانپزشک مجرب و متعهد راهنمایی کنند و درباره چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان به شما راهنمایی بدهند. در این مواقع از خوددرمانی خوددارى کنید پرهیز کنید و درباره چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان با کمترین عوارض باید اقدام کرد.
در هنگام مراجعه به دندانپزشک اولین راه برای تشخیص وضعیت ریشه‌های شکسته دندان عکاسی از ریشه ناحیه دندان و رادیوگرافی است. در برخی موارد جزئیات در عکس مشخص نمی‌شود. ازاین‌رو برخی نشانه‌ها مانند حساسیت به گرما و سرما یا فشار یا احساس تیر کشیدگی یا درد هنگام جویدن می‌تواند دندانپزشک را برای دانستن شرایط کمک کند.
چگونه درباره نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته تصمیم‌گیری می‌شود؟
هنگامی که دندانپزشک پس از معاینه و دیدن عکس رادیوگرافی دندان میزان شکستگی ریشه ناحیه دندان را تشخیص داد و میزان آسیب دندان را ارزیابی کرد، باید درباره چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان تصمیم‌گیری کند. اگر بیمار یکی از کسانی باشد که روند درمان برایش اضطراب‌آور نیز باشد با شیوه‌های متداول به آرام‌کردن او بپردازد. روند انجام جراحی را توضیح دهد یا توصیه کند که فیلم چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان را ببینند.
یا این که برخی از ابزارهای مورداستفاده در هنگام کشیدن ریشه‌های دندان‌شکسته را معرفی کند. همچنین از داروهای کاهش اضطراب و آرام‌بخش استفاده کند مثلاً چند قطره بر روی بازویش بریزد همچنین می‌توان از بیهوشی عمومی استفاده کرد. این روش با حضور یک متخصص بیهوشی در بیمارستان یا مطب انجام خواهد شد.
معمولاً درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان باید چند مرحله انجام شود پس از بررسی دندان و ریشه ناحیه دندان با استفاده از دستگاه‌های عکس‌برداری، درمان پوسیدگی در مرحله اول قرار دارد. در صورتی هم که عفونت وجود داشته باشد با تجویز آنتی‌بیوتیک باید عفونت کاملاً از بین رفته باشد. پس از آن معمولاً جراحی ریشه ناحیه دندان انجام می‌شود که در این جراحی بافت‌های آسیب‌دیده حذف می‌شوند.
در همان زمان هم تصمیم‌گیری می‌شود که آیا امکان پر کردن ریشه ناحیه دندان با مواد وجود دارد یا نه؟ اگر این امکان فراهم نبود برای جلوگیری از خرابی ریشه ناحیه دندان در آینده، بررسی می‌شود که آیا امکان نصب پروتز دندان وجود دارد یا نه؟ در واقع اگر ترک یا شکستگی دندان تا زیر خط لثه کشیده نشده باشد امکان نجات دندان هست.
اگر شکستگی داخل پالپ دندان یا مغز دندان باشد می‌تواند با پر کردن کانال‌های دندان، دندان را حفظ کند. اگر هیچ‌کدام از این موارد ممکن نبود تنها راه کشیدن ریشه دندان شکسته است که منجر به ازدست‌دادن دندان خواهد شد. چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان معمولاً با جراحی لثه و بیرون آوردن بخش‌های باقیمانده ریشه همراه است.
نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته با درآوردن ریشه دندان شکسته فرق دارد؟
تمام دندانپزشکان باتوجه‌به پیشرفت ابزارآلات و دانسته‌ها درباره دندان، سعی می‌کنند که دندان را به هر صورت ممکن حفظ کنند. اگر آنها به سراغ درآوردن ریشه شکسته شده دندان که برابر است با از دست دادن دندان است، می‌روند یا در مورد چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان با بیمار خود صحبت می‌کنند، مطمئنا از نجات این دندان و حفظ آن ناامید شده‌اند. معمولاً شکستگی دندان در دندان‌های جلویی بیشتر از دندان‌های عقبی رخ می‌دهند.
در اولین گام برای هر درمانی، دندانپزشکان سعی می‌کنند به این سؤال جواب دهند که آیا میزان شکستگی ریشه ناحیه دندان آن‌قدر هست که بتوان آن را حفظ کرد؟
اگر شکستگی به زیر خط لثه برسد امکان نگهداری دندان نیست.
اگر بخشی از ریشه ناحیه دندان بشکند، به آن شکستگی عمودی ریشه می‌گویند این شکستگی معمولاً از تاج دندان آغاز می‌شود و در صورت عدم توجه به آن منجر به شکستگی عمودی ریشه ناحیه دندان می‌شود. این اتفاق معمولاً برای کسانی رخ می‌دهد که دچار دندان‌قروچه هستند و دندان‌های خود را در طول شب با شدت زیاد به هم فشار می‌دهند.
معمولاً فشار آن قدر زیاد است که راه‌حل آن درآوردن ریشه پوسیده و دندان‌شکسته است و بعد با ایمپلنت یا پروتز سعی در جایگزین‌کردن دندان می‌کنند. اینجا دیگر راهی به جز کشیدن دندان نیست و باید با دکتر درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان صحبت کنید.
ریشه‌های شکسته شده دندان ممکن است به‌صورت افقی نیز شکسته باشد. در شکستگی افقی معمولاً دندان در نزدیکی لبه لثه، ناحیه میانى دندان و یا ناحیه انتهاى ریشه دچار شکستگی می‌شود.
یکی دیگر از مواقعی که دندانپزشک باید درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان، با بیمار صحبت کند هنگامی است که عصب دندان به دلایل مختلف از بین برود، معمولاً شکنندگی ریشه در دندان را به همراه دارد.
در مواردی نیز دندانپزشک نتوانسته است بادقت روت تراپی یا پر کردن کانال ریشه در دندان را انجام دهد. در این صورت ممکن است بخشی از ریشه در دندان در لثه یا فک باقیمانده باشد که نیاز هست تا دوباره نحوه کشید ریشه‌های شکسته شده دندان بررسی و انجام شود.
یکی دیگر از مواقعی که درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان تأمل کرد، دچارشدن به بیماری سندرم دندان ترک‌خورده یا شکسته است. اطلاعات زیادی درباره این بیماری وجود ندارد و درباره نحوه تشخیص و درمان آن حتی در مدت این بیست سال که از کشف آن می‌گذرد برای دندانپزشکان ناشناخته است.
یکی دیگر از مواقع که دندانپزشکان ناگزیر هستند تا راهی غیر از حفظ دندان یا بخشی از دندان را در پیش بگیرند، در مواجهه با بقایای ریشه و دندان‌های شکسته غیرقابل‌ترمیم در افراد مسن و بیمار است. بسیاری از افراد مسن ضعیف دارای دندان‌های ناسالم هستند. آنها دارای دندان‌های شکسته غیرقابل ترمیم هستند یا دارای بقایای ریشه در دهانشان معمولاً با التهاب لثه همراه است.
دندانپزشکان اغلب به‌سختی می‌توانند در مواجهه با بقایای ریشه و دندان‌های شکسته غیرقابل‌ترمیم در افراد مسن تصمیم‌گیری کنند. این یک فرایند پیچیده است و باید عوامل زیادی را در نظر گرفت. از جمله این عوامل، توانایی بیمار در قبال تحمل درد یا داروهای بی‌حسی است.
پس از انجام رادیوگرافی درباره میزان التهاب و عفونت، بررسی وضعیت عمومی بیمار و دقت کامل درباره خطر ایجاد عوارض پیش‌بینی نشده معمولاً پزشکان درباره نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته سالمندان اقدام می‌کنند. در این زمینه دندانپزشکان باید کاملاً فرایند را بررسی کنند تا بقایای ریشه کاملاً از دهان افراد خارج شود تا میزان عوارض برای آنان به حداقل برسد.
آیا نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته می‌تواند باعث مشکلات عفونی شود؟
چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان هیچ فرقی با انجام یک فرایند جراحی ندارد و علاوه بر این که با درد، خونریزی و تورم در ناحیه دندان و لثه همراه است، دندانپزشک باید جزئیات زیادی را در هنگام انجام آن در نظر بگیرد. این روند برای کاهش درد و کاهش عفونت است.
برای کشیدن ریشه در دندان، دودسته کلی از ابزارهای دندانپزشکی مورداستفاده قرار می‌گیرند: الواتور‌ها و فورسپس‌ها که الواتور‌ها برای لق کردن دندان یا ریشه دندانی در محل خود استفاده می‌شوند و فورسپس‌ها برای گرفتن و خارج‌کردن دندان یا ریشه از حفره ایجاد شده استفاده می‌شود.
در ادامه درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان باید گفت که دندانپزشک تمامی وسایل را استریل کرده و از تجهیزات و ابزار استریل برای کاهش خطر عفونت استفاده می‌کند. این روند در هنگام انجام بیهوشی یا بی‌حسی موضعی نیز وجود دارد تا کمترین عفونتی سراغ بیمار نیاید.
پس از آن با برش‌های کوچک در امتداد لثه، دندانپزشک لثه‌ها را از دندان بلند می‌کند. این کار باعث می‌شود از جزئیات و میزان شکستگی یا پوسیدگی ریشه در دندان آگاه شود و بتواند هر گونه پلاک یا عفونت را از بین برده و آن را پاک کند.
پس از این تمیزکردن عمقی ریشه در دندان، دندانپزشک اقدام به درآوردن ریشه پوسیده و دندان‌شکسته می‌کند.
معمولاً چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان مطابق برنامه‌ریزی انجام می‌شود البته در نظر داشته باشید که گاهی دندانپزشک پس از آغاز درمان متوجه ابعاد پوسیدگی یا شکستگی ریشه در دندان می‌شود. شروع پوسیدگی همیشه همراه با علائم نیست، حتی در بعضی موارد افرادی باوجود پوسیدگی‌های پیشرفته متوجه آن نمی‌شوند.
پس از بیرون آوردن ریشه‌های شکسته شده دندان، دندانپزشک با استفاده از نخ بخیه‌های بسیار ریز و جذب‌شونده لثه‌ها را می‌دوزد. معمولاً زخم و التهاب حدود یک هفته تا ۱۰ روز طول می‌کشد تا التیام یابد.
بسته به میزان شکستگی ریشه در دندان اقدامات ضدعفونی و مراقبتی نیز انجام می‌شود. مثلاً اگر دندان دچار ترک‌های مویی باشد یا اگر دونیم شده باشد درمان آن کاملاً متفاوت است و روش‌های مختلفی برای درمان و مراقبت بهداشتی پس از جراحی وجود دارد.
معمولاً بعد از درآوردن ریشه پوسیده و دندان‌شکسته، بیمار با درد همراه است. دلیل این درد معمولاً به دلیل التهاب، آسیب و فشاری است برای بیرون آوردن ریشه در دندان و برشی که در لثه رخ‌داده احساس می‌شود. این درد معمولاً برای چند روز پس از درآوردن ریشه پوسیده و دندان‌شکسته ادامه خواهد داشت.
البته میزان و شدت درد و حتی مدت زمانی که بیمار باید درد را تحمل کند بستگی به نحوه، مکان شکستگی ریشه، میزان عفونت داخل ریشه در دندان حتی میزان حساسیت بیمار و میزان تبحر دندانپزشک و چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان توسط او دارد.
البته برای کاهش درد درآوردن ریشه پوسیده و دندان‌شکسته، چندین راه مرسوم وجود دارد:
استفاده از داروهای ضدالتهاب و ضددرد که دندانپزشک تجویز می‌کند
استفاده از کیسه حاوی یخ بر روی گونه نزدیک محل کشیدن ریشه
پرهیز از غذا‌ها و نوشیدنی‌های گرم یا خیلی سرد
عدم استفاده از دخانیات و نوشیدنی‌های گازدار یا الکلی
همچنین استراحت‌کردن به‌طوری‌که بالشی زیر سر قرار داده شود که سطح دندان بالاتر از قلب قرار گیرد.
آیا می‌توان از کشیدن ریشه‌های دندان‌شکسته اجتناب کرد؟
معمولاً دندانپزشکان اگر مشکلی برای ترمیم ریشه‌های شکسته شده دندان نباشد آن را حفظ می‌کنند ولی سعی می‌کنند به افراد و اشخاص توصیه‌هایی کنند که دچار این مشکل نشوند. بااین‌حال پزشک سعی می‌کند با درنظرگرفتن احتمالات درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان با بیمار صحبت کند.
برای جلوگیری از شکستگی ریشه ناحیه دندان، چندین راه وجود دارد که می‌توانید به آنها توجه کنید. برخی از این راه‌ها عبارت‌اند از:
معمولاً شکستگی ریشه ناحیه دندان بر اثر ضربه ناگهانی یا عفونت پیش می‌آید پس توصیه می‌شود درصورتی‌که ضربه‌ای به فک یا چانه برخورد کرد حتماً برای معاینه مراجعه شود. همچنین هنگام ورزش‌های سخت از ابزار مناسب مانند ضربه‌گیر دهان استفاده شود تا در آینده‌نگران چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان نباشید.
همچنین از جویدن یا گازگرفتن اشیا سخت مانند یخ، آب‌نبات، هسته میوه‌ها یا استخوان قلم گوشت خودداری کنند. یکی از دلایلی که ممکن است دندان بشکند یا افراد درگیر ریشه‌های شکسته شده دندان شوند عدم استفاده از نوشیدنی خیلی سرد و خیلی گرم پشت‌هم هست.
برخی افراد معمولاً عادت دارند در هنگام تمرکز یا نوشتن یا حل مسأله با وسله‌ای بازی کنند آنان معمولاً کلید، سنجاق، خودکار، اتود را در دهان خود می‌برند. این وسایل سبب می‌شوند که به دندان آسیب برسد.
گاهی نیز به بیمار توصیه می‌شود تا دندان‌های پوسیده خود را پر کند بهتر است اگر امکانش فراهم در برخی موارد از روکش یا پروتز استفاده کنند. برخی بیماری‌های لثه سبب می‌شود تا عفونت در دهان گسترده شود و به نابودی دندان منجر شود، اینجا هم پزشک باید درباره چگونگی درآوردن ریشه پوسیده و شکسته شده دندان شما تصمیم بگیرد. درمان عفونت و التهاب لثه می‌تواند افراد را برای داشتن دندان‌های سالم کمک کند.
مراجعه منظم و برنامه‌ریزی شده هر ۶ ماه یک‌بار می‌تواند افراد را در جریان سلامتی دندان‌هایشان قرار دهد و آنان ناگزیر نشوند که دندان خود را از دست دهند و مدت‌ها درباره چگونگی کشیدن ریشه‌های شکسته دندان خودنگران باشند.
سخن پایانی
"اگر ریشه شکسته را نکشید، عفونت استخوان فک شما را می‌خورد! "
هر روزی که درآوردن ریشه دندان شکسته را به تأخیر می‌اندازید، عفونت عمیق‌تر نفوذ می‌کند. دردهای ضربان‌دار، تورم چرکی و حتی تخریب استخوان فک در انتظار شماست! اما هنوز فرصت دارید. با مراجعه فوری به کلینیک ما، این بمب ساعتی را خنثی کنید. همین امروز نوبت بگیرید قبل از آنکه فریاد بزنید: "کاش زودتر اقدام کرده بودم!
نحوه کشیدن ریشه دندان شکسته می‌تواند باتوجه‌به میزان شکستگی دندان و شکستگی ریشه ناحیه دندان فرق داشته باشد. آن طور که در این مقاله اشاره کردیم در موارد خاصی می‌توان این ریشه را حفظ کرد. اما در بسیاری موارد بیمار ناگزیر است تا ریشه‌های شکسته دندان را از دست بدهد و برای جایگزین‌کردن آن اقدام کند.
شاید یکی از بهترین کارهایی که افراد برای درمان بهتر بیماری‌های دهان و دندان باید انجام دهند غیر از رعایت بهداشت یا رعایت رژیم غذایی مناسب، رفتن برنامه‌ریزی شده و منظم پیش دندانپزشک است. همکاران ما در سایت ما می‌توانند با شما درباره نحوه برنامه‌ریزی و همچنین ملاقات با دندانپزشک مجرب و متعهد همراهی کنند.