راهکارهای درمان ورم لثه بعد از عصب کشی
ورم لثه یکی از علائم ناخوشایند پس یکی از عوارض عصب کشی دندان است که ممکن است درد تلخ آن را چشیده باشید. از آنجایی‌که درگیری و دست و پنجه نرم کردن یا این عارضه طاقت فرساست. داشتن اطلاعات کافی و مراجعه به پزشک متخصص، از شیوه‌های درمانی مناسب برای تسکین ورم لثه بعد از عصب کشی به‌شمار می‌رود. طبق نظر متخصص عصب کشی این ورم می‌تواند باعث حساسیت و درد دندان‌ها و لثه شود، در برخی موارد حتی باعث لرزش دندان نیز می‌شود. این احساس لرزش معمولاً ناشی از تروما و صدمه کوچکی است که به بافت لثه وارد شده است. از سوی دیگر، علت ورم لثه می‌تواند ناشی از حساسیت دندان‌ها به فشار ایجادشده باشد. اگر به‌تازگی عصب‌کشی کردید، نگران نباشید؛ چراکه ما در ادامه خواهیم گفت که التهاب لثه بعد از عصب کشی چرا به وجود می‌آید؟
آنچه در این مقاله می خوانید:
علت تورم لثه بعد از عصب کشی چیست
اگر دندان عفونی یا خراب‌شده باشد، ریشه‌درمانی دندان یک روش مؤثر است. درمان ریشه و یا ترمیم ممکن است باعث حساسیت و درد دندان و لثه شود.
درعین‌حال، درمان ورم لثه پس از ریشه‌درمانی بسیار مهم است و با انجام این درمان می‌توان عفونت‌های دندانی را کنترل و از خوردگی دندان جلوگیری کرد.
از طرفی دیگر، التهاب لثه بعد از عصب کشی ممکن است نشانه‌ای از عفونت ناشی از ریشه‌درمانی نادرست باشد. برای درمان بهتر آن، باید عوامل موثر را بررسی و سپس درمان کرد. پیش از آن باید گفت که داشتن درد معمولی تا ۵ روز پس از عمل جراحی ریشه‌درمانی طبیعی است. اما اگر درد شدید ادامه داشت، بهتر است با دندان‌پزشک مشورت کنید.
ورم لثه پس از ترمیم می‌تواند ناشی از چندین عامل باشد:
- ♦ریشه‌درمانی ناقص: اگر متخصص ریشه، ترمیم را به‌طور دقیق انجام ندهد، ممکن است بخشی از دندان مرده و باعث عفونت آن می‌شود. این عفونت می‌تواند پیشروی کند و درنتیجه منجر به ورم لثه شود.
- ♦بلند بودن ارتفاع پانسمان دندان: پس از ترمیم، دندان پانسمان می‌شود. اگر ارتفاع پانسمان یا ماده ترمیم‌کننده زیاد باشد، ممکن است بافت لثه را در اطراف دندان تحریک کند و تورم آن را تشدید کند.
- ♦تجمع مایعات: ورم لثه پس از ریشه‌درمانی می‌تواند ناشی از تجمع مایعات و نشت مایع در زیر لثه باشد.
- ♦عفونت: بروز عفونت در ناحیه لثه یا ریشه دندان اصلی می‌تواند عامل تشدید ورم لثه پس از ریشه‌درمانی باشد. گاهی بیمار پس از عفونی‌شدن دندان، برای درمان آن اقدام می‌کند که احتمال باقی‌ماندن باکتری‌های عفونی در اطراف ریشه دندان در چنین شرایطی بالاست.
- ♦آلوده‌شدن کانال ریشه دندان: احتمال عفونی‌شدن کانال ریشه دندان بنا بر دلایلی مانند عدم ترمیم کامل، در برخی موارد رخ می‌دهد. همچنین اگر دندان‌پزشک نتوانست تعداد کانال دندان را به‌درستی تشخیص دهد، و یا از روی عکس رادیوگرافی کانال دندان به‌درستی مشخص نباشد، درمان نیز به‌درستی انجام نمی‌شود و احتمال عفونی باقی ماندن کانال وجود دارد.
- ♦نشتی سدیم هیپوکلوزیت: از سدیم هیپوکلوزیت برای شست‌وشوی کانال ریشه دندان و برطرف‌کردن عفونت اطراف عصب استفاده می‌شود؛ بنابراین اگر به‌درستی از این محلول استفاده نشود، می‌تواند عامل درد و ورم لثه پس از ترمیم باشد.
- ♦آسیب به بافت اطراف: این احتمال وجود دارد که در طول فرایند جراحی به بافت‌های اطراف دندان آسیب‌های جزئی وارد شود. این آسیب‌ها می‌توانند باعث ورم لثه پس از ریشه‌درمانی شوند و فرد بیمار نتواند بهداشت فردی مانند مسواک‌زدن را به‌درستی رعایت کند. در دوره نقاهت بعد از ترمیم باید مراقبت‌های توصیه‌شده توسط متخصصان به‌درستی انجام شود.
علائم تورم لثه پس از عصب کشی
زمانی دندان‌پزشک به سراغ ریشه‌درمانی دندان می‌رود و ریشه به‌طور کامل از بین رفته باشد و یا دندان بر اثر ضربه شکسته و خراب شده باشد؛ به طور معمول تلاش می‌کند تا حد امکان از کشیدن دندان خودداری کنند. از آنجایی‌که دندان همانند سایر اعضای بدن ماز اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، کشیدن دندان معمولاً گزینه آخر است.
یکی از علائم معمول ورم لثه پس از ترمیم و باقی‌ماندن عفونت، تب است. به طور معمول افزایش دمای بدن ممکن است نشانه‌ای از عفونت در بدن باشد. همچنین ایجاد التهاب و تورم و درد در ناحیه جراحی‌شده نیز از علائم عفونت لثه بعد از ریشه‌درمانی دندان است. اگر پس از چند روز همچنان دندان و لثه به گرما و سرما حساس بود، باید نسبت به درمان آن و جلوگیری از آسیب بیشتر اقدام کرد.
علاوه بر این، در صورت عفونت استخوان فک، ممکن است ناحیه جراحی‌شده، داغ و قرمز شود. همچنین، در برخی موارد، ممکن است افراد به دلیل عفونت استخوان دچار کاهش وزن و خستگی مفرط شوند؛ به همین دلیل بهتر است که علائم ورم لثه پس از ترمیم را جدی بگیرد.
از علائم شایع آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ♦درد
- ♦بی‌خوابی
- ♦تب
- ♦مزه بددهان
- ♦افزایش حساسیت به غذاهای سرد یا گرم
- ♦دیسفاژی یا مشکل در بلع غذا
- ♦تیره‌تر شدن رنگ دندان
- ♦تورم صورت
- ♦ترشح عفونت از دندان
درمان ورم و درد لثه بعد از عصب کشی
ریشه‌درمانی باعث افزایش عمر دندان‌ها می‌شود و با انجام این جراحی، می‌توان از گسترش عفونت به سایر قسمت‌های بدن جلوگیری کرد. عفونت‌های دهانی می‌توانند عوارض جدی برای سیستم ایمنی بدن داشته باشند؛ بنابراین، با انجام ترمیم به‌موقع و کنترل عفونت‌های دهانی، می‌توان از بروز اثرات ناشی از این عفونت در بدن جلوگیری کرد.
در این مسیر باید همواره به یاد داشته باشید که عوارض جانبی ناشی از چنین جراحی‌های مانند درمان ورم لثه پس از ریشه‌درمانی هم باید جدی گرفته شود؛ چرا تعلل در درمان می‌تواند فرد را به دردسری عظیم بیندازد.
درمان ورم لثه، به‌شدت عفونت و علت آن بستگی دارد. در برخی از موارد، ممکن است نیاز باشد تا ناحیه عفونی‌شده با جراحی تخلیه و تمیز شود. همچنین ممکن است مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها توسط پزشک تجویز شود.
از سوی دیگر، با انجام مراقبت‌های مناسب پس از ریشه‌درمانی دندان و رعایت توصیه‌های پزشک، می‌توانید از عوارض و علامت‌های ناخوشایند پس از ترمیم دندان و تورم پس از ریشه‌درمانی جلوگیری و به بهبودی سریع‌تر خود کمک کنید. البته فراموش نکنید که رعایت مستمر بهداشت دهان و دندان نیز می‌تواند تا حد زیادی به پیشگیری از عفونت کمک کند.
به‌طور خلاصه، راهکارهای درمانی برای بهبود ورم لثه پس از عصب کشی شامل پاک‌سازی التهاب، تنظیم فلسینگ دندانی، جلوگیری از خرابی دندان و افزایش بهداشت دهان است. این راهکارها نه‌تنها منجر بهبود التهاب لثه بعد از ترمیم می‌شود، بلکه به بهبود کلی بهداشت دهانی و افزایش امید به زندگی نیز کمک می‌کنند.
- ♦رعایت بهداشت دهان و دندان: یکی از روش‌های درمان ورم لثه پس از ریشه‌درمانی، شست‌وشوی دهان است. شست‌وشوی دهان با محلول ضدعفونی‌کننده می‌تواند به کاهش التهاب و ورم لثه کمک کند. بهتر است پس از عمل جراحی، دستورات دندان‌پزشک درباره نحوه شست‌وشوی دهان و دندان را به‌دقت اجرا کنید.
- ♦مصرف آنتی‌بیوتیک: در برخی موارد، بسته به‌شدت و علت ورم لثه پس از ترمیم، ممکن است دندان‌پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کند. مصرف مرتب و تعداد مشخص آنتی‌بیوتیک می‌تواند به کنترل عفونت و کاهش ورم لثه کمک کند. اما حتما قبل از مصرف آنها، از دندان‌پزشک خود بخواهید تا نحوه مصرف و مقدار موردنیاز را برای شما به‌طور کامل توضیح دهد.
- ♦استفاده از داروهای مسکن: در برخی موارد، ورم لثه پس از ریشه‌درمانی ممکن است باعث سردرد و درد در فک بیمار شود. در این موارد، می‌توان از داروهای مسکن و ضدالتهاب‌ها استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال، استفاده از ایبوپروفن (مانند ادویل یا ایبوپروفن) می‌تواند مفید باشد. اما برای مصرف هرگونه دارو، حتما با دندان‌پزشک خود مشورت کنید.
- ♦کمپرس با یخ: قراردادن کیسه‌های یخ در محل جراحی به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند.
- ♦رعایت تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی نرم و آرام به‌جای غذاهای سخت و تند، به کاهش فشار بر روی لثه‌ها کمک می‌کند.
- ♦استفاده از محلول آب و نمک: برای کاهش التهاب و ورم لثه پس از ترمیم، می‌توان از محلول آب‌نمک استفاده کرد. همچنین، گذاشتن دستمال داغ بر روی ناحیه دردناک نیز می‌تواند به بهبود ورم لثه کمک کند.
- ♦استفاده از زردچوبه: زردچوبه خاصیت آنتی‌اکسیدان و ضدالتهاب دارد. بر اساس یک مطالعه در سال 2015، زردچوبه می‌تواند به بهبود لثه و کمک کند.
- ♦آب‌اکسیژن: برای درمان لثه‌های ملتهب، متورم و دردناک، سازمان بهداشت ایالت ایندیانا پیشنهاد می‌کند که محلولی از آب و آب‌اکسیژن 3 درصد خوراکی را قرقره کنید.
ذکر این نکته حیاتی است که ورم لثه پس از ترمیم نهایت پس از ۷۲ ساعت بهبود می‌یابد. اما درصورتی‌که بهبودی مشاهده نشد و ورم تشدید شد، بهتر است به دندان‌پزشک خود مراجعه کنید. فراموش نکنید که اگر علائم شدید، مانند درد شدید یا عفونت رو به پیشرفت داشتید، بدون معطلی به پزشک خود اطلاع دهید.
نکات مهم در مراقبت از دندان بعد از عصب کشی
در صورتی‌که بعد از ریشه درمانی خواستید غذا بخورید، صبور باشید تا اثر بی‌حسی دهان کاملاً از بین برود. این صبر و تحمل بسیار کمک‌کننده است تا دندان و فک شما به‌طور کامل به حالت طبیعی خود برگردد و مانع از ورم لثه پس از ترمیم شود.
در بعضی موارد، پس از ریشه‌درمانی، ممکن است درد و حساسیتی در ناحیه دندان یا هنگام باز و بسته کردن دهان احساس شود که می‌توانید از داروهای ضددرد بدون نسخه استفاده کنید. درصورتی‌که درد بعد از عمل ریشه‌درمانی برای بیش از چند روز ادامه داشت یا به حدی شدید بود که توسط داروهای مسکن معمولی قابل‌درمان نبود، باید از دندان‌پزشک خود مشورت بگیرید. پزشک می‌تواند شما را راهنمایی کند و در صورت لزوم تغییراتی در نحوه درمان ایجاد کند.
همچنین، درد لثه بعد از عصب کشی می‌تواند ناشی از واکنش آلرژیک به داروی بی‌حسی باشد؛ بنابراین، هرگونه تورم را باید به دندان‌پزشک خود گزارش دهید تا بتواند با تشخیص دقیق، درمان مناسبی را نیز تجویز کند.
یکی از نکات مهم بعد از جراحی ریشه‌درمانی و پر کردن دندان‌ها، گذاشتن روکش یا تاج روی دندان است. درصورتی‌که این نکته نادیده گرفته شود، ممکن است دندان عفونی و یا مشکلات دیگری ایجاد شود؛ بنابراین، توصیه می‌کنیم تا حتما تمامی مراحل درمانی را به‌طور کامل انجام دهید.
همچنین همان‌طور که گفته شد برای جلوگیری از ورم لثه پس از ترمیم، بهتر است از غذاهای نرم مثل سوپ استفاده کنید. همچنین تا زمان نصب روکش و تاج دائمی به‌سلامتی دندان‌های خود اهمیت بدهید.
در برخی موارد، درد شدید و التهاب لثه بعد از عصب کشی ممکن است نشانه‌ای از عفونت اولیه پاک‌سازی نشده، باشد. در چنین شرایطی ممکن است مجبور شوید بار دیگر تحت جراحی قرار بگیرد. انجام جراحی ری‌اندو در چنین مواقعی تنها گزینه‌ی دندان‌پزشک برای درمان دندان است. همچنین ممکن است دندان‌پزشک تشخیص دهد که دندان به‌طور کامل کشیده شود.
پیشگیری از التهاب لثه بعد از عصب کشی
پیشگیری از ورم لثه پس از ترمیم نیاز به مراقبت‌های ویژه پسا عملی دارد. همان‌طور که گفتیم برای کاهش درد و ترس پس از عمل جراحی عصب‌کشی، می‌توانید از داروهای ضددرد مانند استامینوفن یا ناپروکسن استفاده کنید.
اما به طور معمول این موارد توصیه می‌شود:
- ♦رعایت دقیق دستورات پسا عملی: پس از ریشه‌درمانی، دندان‌پزشک به بیمار دستورات خاصی را برای مراقبت از دندان و لثه‌های خود می‌دهد. رعایت دقیق این دستورات ضروری است.
- ♦ویزیت منظم: ارتباط منظم با دندان‌پزشک و انجام معاینات دوره‌ای، به‌سلامت دهان و لثه‌ها کمک می‌کند.
- ♦رعایت بهداشت مناسب: رعایت روزانه بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک‌زدن و استفاده از نخ‌های دندان، به کاهش احتمال عفونت و التهاب لثه‌ها کمک می‌کند.
عوارض جدی عصب کشی
همان‌طور که گفتیم ورم لثه پس از ریشه‌درمانی، به‌راحتی درمان می‌شود و عموماً مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند اما نمی‌توان به دلیل عوارض احتمالی، فرایند جراحی دندان را به تأخیر انداخت. این نکته را فراموش نکنید که ترمیم نیز مانند هر روش پزشکی خطرات خود را دارد و هیچ تضمینی برای موفقیت صددرصدی نیست.
از سوی دیگر، عصب کشی دندان می‌تواند منجر به ضعف ساختار دندان شود و احتمال شکستگی را افزایش دهد. بنابراین، پس از ترمیم، همان‌طور که گفته شد، حتما دندان خود را روکش کنید. تاج دندان منجر به تقویت و استحکام بخشیدن به ساختار دندان پس از ترمیم می‌شود و می‌تواند از شکستگی دندان جلوگیری کند.
در برخی موارد، دندان‌های از قبل ترمیم‌شده نیاز به ترمیم مجدد دارند. در این حالت هم گذاشتن تاج دندان ضروری است. تاج دندان می‌تواند از فشردن و خراشیدن دندان‌ها (بروکسیسم) جلوگیری کند و دندان‌ها را قوی‌تر و عمر آنان را طولانی‌تر می‌کند. همچنین، تاج دندان می‌تواند حساسیت دندان را کاهش داده و مانع از عفونی‌شدن آنها و ورم لثه پس از عصب کشی شود.
از عوارض معمول عصب کشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ♦عدم پاک‌سازی کامل کانال ریشه
- ♦عفونی‌شدن لثه و دندان
- ♦شکستگی دندان
- ♦ایجاد بیماری دهان و فک
- ♦عصب کشی مجدد
- ♦تغییر رنگ دندان‌ها
سخن پایانی
به‌طورکلی، ورم لثه پس از عصب کشی ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد. احساس لرزش دندان و درد از علائمی است که ممکن است پس از عصب کشی به‌سرعت به سراغ فرد بیاید. همان‌طور که گفته شد برای کاهش این درد و ترس، می‌توان از داروهای ضددرد مانند استامینوفن یا ناپروکسن استفاده کرد.
اکنون به‌خوبی می‌دانید که چگونه می‌توان مانع بروز ورم لثه بعد از عصب کشی شد. اما این نکته را به یاد داشتید باشید که اگر سالانه به کلینیک‌های معتبر دندانپزشکی مراجعه و توسط دندان‌پزشک مجرب ویزیت شوید، احتمال اینکه کارتان به عصب کشی برسد، به حداقل می‌رسد.
پس اگر از صدای گوش‌خراش مته دندانپزشکی می‌ترسید، برای داشتن دندان‌های سالم تمامی نکات گفته‌شده را رعایت کنید.
اما اگر کارتان به درمان ریشه یا عصب کشی رسید، می‌توانید از خدمات حرفه‌ای کلینیک ما استفاده کنید. متخصصان ماهر درمان ریشه و ارتودنتیست‌ها، جراحان و دندان‌پزشکان عمومی باتجربه‌ای در کلینیک ما مشغول به ارائه خدمات هستند. متخصصان ما پس از ویزیت و معاینه دقیق و بررسی سوابق گذشته و البته بیماری‌های احتمالی، بهترین درمان را برای شما در نظر خواهند گرفت. پس برای خلاصی از عوارض جانبی چنین درمانی‌هایی با متخصصان با ما در تماس باشید.